I wami publicznymi, korzystania z czynnego i biernego prawa wyborcze-' go oraz dostępu do służby publicznej, równość wobec prawa i uprawnienie do jednakowej ochrony prawnej, prawa które powinny być zagwarantowane mniejszościom.
>.dCzęść IV, poświęcona została kontroli międzynarodowej wykonywania. pośtaHówień Paktu (artykuły 28-45). Powołany został Komitet Praw Człowieka, składający się z 18 członków] Państwo - strona może złożyć oświadczenie o uznaniu właściwości Komitetu do przyjmowania i rozważania zawiadomień, w których jedno Państwo - strona twierdzi, że inne Państwo - strona nie wypełnia swych zobowiązań wynikających z Paktu. Inną procedurą kontrolną jest obowiązek Państw - stron przedkładania sprawozdań na temat środków przedsięwziętych przez nie w celu realizacji praw uznanych w Pakcie oraz postępu dokonanego w dziedzinie korzystania z tych praw.
FCzęść V^(artykuły 46-47) określa w jakim kierunku nie mogą być interpretowane postanowienia Paktu.
<.\JNa część V^składają się postanowienia końcowej (artykuły 48-53) dotyczące wyłożenia Paktu do podpisu, konieczności jego ratyfikacji, terminu jego wejścia w życic, rozciągnięcia Paktu na wszystkie części Państw federalnych, (rybu proponowania poprawek lip.
J rprolokól fakultatywny’^lo Międzyimiodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych składa się ze wstępu i czternastu artykułów. Państwo - strona Paktu stając się stroną tego Protokołu uznaje kompetencje Komitetu Praw Człowieka do przyjmowania i rozpatrywania skarg pochodzących od podległych jego jurysdykcji jednostek] twierdzących, że stały się ofiarami naruszenia przez to Państwo - stronę jakiegokolwiek z praw wymienionych w Pakcie. Warunkiem jest wyczerpanie wszystkich dostępnych wewnątrzpaństwowych środków zaradczych. Skarga może dotyczyć jedynie Państwa - Strony Paktu, która jest stroną Protokołu.
Q5rugi Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych w sprawie zniesienia kary śmierci składa się ze wstępu i jedenastu artykułów. Protokół stanowi, że wobec żadnej osoby znajdującej się w ramach jurysdykcji krajowej Państwa - strony do podjęcia wszelkich niezbędnych środków celem zniesienia kary śmierci w ramach własnej jurysdykcji^ Dokonywanie zastrzeżeń wobec Protokołu jest możliwe jedynie w momencie ratyfikacji lub przystąpienia. Mogą one dotyczyć dopuszczalności kary śmierci w czasie wojny, w wyniku skazania za najpoważniejsze przestępstwo o charakterze wojskowym po-
pełnione w czasie wojny. Dokonując zastrzeżenia Państwo - strona podaje do wiadomości Sekretarza Generalnego ONZ stosowne przepisy swego ustawodawstwa krajowego stosowanego w czasie wojny oraz zawiadamia o każdorazowym początku i końcu stanu wojny na swoim terytorium. , [zarówno Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych jak i oba Protokoły są traktatami międzynarodowymi, a więc Tworzą pra-wa i obowiązki dla Państw - stron] Ratyfikowanie lub związanie się ostateczne Protokołami w inny sposób jest możliwe tylko jednocześnie z ratyfikacją lub ostatecznym związaniem się w inny sposób Paktem. Pakt i pierwszy Protokół weszły w życie 23.III. 1976 roku, Polska ratyfikowała Pakt 13.III. 1977 roku a pierwszy Protokół 7.XI. 1991 roku (z mocą obowiązującą od 7.IV.1992 roku), bez zastrzeżeń. Drugi Protokół wszedł w życie 11.VII. 1991 roku, ale Polska dotychczas go nie ratyfikowała. Polska ponadto uznała kompetencję Komitetu Praw Człowieka do rozpatrywania skarg międzypaństwowych dotyczących interpretacji lub stosowania postanowień Paktu.
(cllMied/.ynnrodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych f Kulturalnych (Nowy Jork, lń. XII. 1966) '
|
kMiędzy narodowy Paki Praw Gospodarczych, Społecznych i KnlluraP nych składa się ze wstępu i pięciu części]
Wstęp ma treść identyczną ze wstępem do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Także wyjaśnia przyczyny zgody Państw - stron na treść Paktu.
Część I^określa prawo wszystkich ludów do samostanowienia. Na mo- | i ! cy tego prawa określają one swobodnie swój status polityczny i swobodnie zapewniają swój rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny. Mogą ; T swobodnie dysponować swymi bogactwami i zasobami naturalnymi (art. 1). .
Część II'zawiera postanowienia ogólne Paktu (artykuły 2-5). Określają one zobowiązanie Państw - stron do działania indywidualnie i w ra- ■ mach międzynarodowej pomocy i współpracy do zapewnienia polnego, |f korzystania z praw uznanych w Pakcie, w tym w szczególności przez przyjęcie środków ustawodawczych. Zobowiązują się też zagwarantować wykonywanie praw bez żadnej dyskryminacji. Kraje rozwijające się mogą określić, uwzględniając w należyty sposób prawa człowieka oraz własną gospodarkę narodową, w jakim stopniu zagwarantują prawa gospodarcze uznane w Pakcie, osobom nie mającym ich obywatelstwa. Państwa ;
27