są płatne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty). Są to instrumenty rynku pieniężnego, tj. krótkoterminowe czeki, weksle obce, bony handlowe, bony komercyjne, certyfikaty depozytowe, bony oszczędnościowe, lokaty terminowe, bony skarbowe, bony pieniężne NBP,
• inne aktywa pieniężne - są to naliczone odsetki od aktywów finansowych jeżeli aktywa te są płatne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich otrzymania, wystawienia, założenia (lokaty), np. odsetki bankowe.
Do aktywów pieniężnych nie zalicza się metali szlachetnych, które stanowią składnik rzeczowych aktywów obrotowych (inwestycji o charakterze niefinansowym).
Ustawowa definicja aktywów pieniężnych stwarza podstawę zaliczenia do tej kategorii również takich pieniężnych instrumentów finansowych jak lokaty bankowe, które są płatne lub wymagalne w terminie dłuższym niż 3 miesiące. Dokonując jednak kwalifikacji opartej na tej przesłance, jednostka powinna rozsądnie uzasadnić swoją decyzję, a w szczególności zgromadzić dowody świadczące o spełnieniu przez aktywa warunków stawianych ekwiwalentom pieniężnym. Generalną przesłankę rozróżnienia stanowić powinna okoliczność, że podstawowym celem ekwiwalentów pieniężnych, podobnie jak środków pieniężnych, jest zapewnienie za ich pomocą zapłaty bieżących zobowiązań, podczas gdy celem inwestycji jest przede wszystkim dążenie jednostki do osiągania korzyści ekonomicznych.
Środki pieniężne (i inne aktywa pieniężne) podlegają wykazaniu w aktywach bilansu z podziałem na:
• środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych,
• inne środki pieniężne,
• inne aktywa pieniężne.
Do ewidencji syntetycznej obrotu pieniężnego powołano następujące konta Księgi Głównej:
• Kasa,
• Rachunek bankowy,
• Inne rachunki bankowe,
• Inne środki pieniężne.
Wykaz kont syntetycznych powołanych do ewidencji księgowej środków pieniężnych z odniesieniem ujęcia ich prezentacji w bilansie jednostki przedstawia tabela 5.1.
Tabela 5.1. Podstawowe ujęcie środków pieniężnych i ich prezentacja w sprawozdaniu
finansowym
Wyszczególnienie |
Stosowane konta do ewidencji |
Element aktywów bilansu |
Gotówka w kasie |
100- Kasa |
Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych |
Środki na rachunkach bieżących |
130 - Rachunki bankowe |
Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych |
Środki na lokatach terminowych do 3 miesięcy |
130 - Rachunki bankowe |
Inne środki pieniężne |
Środki na lokatach terminowych od 3 do 12 miesięcy |
130 - Rachunki bankowe |
Inne krótkoterminowe aktywa finansowe |
Środki na lokatach terminowych powyżej 12 miesięcy |
130 - Rachunki bankowe |
Inne długoterminowe aktywa finansowe |
Czeki i weksle obce o terminowe wykopu do 3 miesięcy |
145 - Inne środki pieniężne |
Inne środki pieniężne |
Środki pieniężne w drodze |
145 - Inne środki pieniężne |
Inne środki pieniężne |
Należności z tytułu dywidend |
240 - Pozostałe rozrachunki |
Inne aktywa pieniężne |
Naliczone odsetki od lokat bankowych |
130 - Rachunki bankowe |
Wykazuje się łącznie z lokatą terminową |
102