Schowek25

\' Miił drganiowy jako podstawowy nośnik informacji o stanie obiektu. Nie n/iim i to jednak niemożności wykorzystania hałasu w diagnozowaniu obiek-ii»\\ li. Iinicznych.

/, przetwornika 6 lub 4 sygnał elektryczny jest kierowany do zespołu 5, Im |< i 'go do wstępnego przekształcania i selekcji sygnału. Wyjściowy diagno-Myt /ny sygnał wibroakustyczny y(j.O) jest sumą oddziaływania wszystkich pin kinematycznych obiektu. Znaczna liczba źródeł powstawania procesów Wiln oiikustycznych w zespołach obiektów mechanicznych sprawia, że wypadko-'v s sygnał jest złożony. Wykorzystanie go do badań diagnostycznych i oceny Dlunu obiektów wymaga rozdzielenia sygnału wibroakustycznego i pr/.yporząd-kiiwimia jego użytecznych składowych określonym parom kinematycznym.

I liminacja zakłóceń to znalezienie parametrów sygnału najbardziej czułych n.i zmianę parametrów stanu obiektu; i słabo reagujących na wpływ różnych nie-I oni rolowanych czynników.

Sygnał wibroakustyczny y(r,O) jest sygnałem losowym (przypadkowym). Ci »wstanie uszkodzenia w parze kinematycznej lub zespole obiektu (maszyny) powoduje zmianę tego sygnału.

?.5. Diagnostyka wibroakustyczna maszyn i urządzeń

Każdemu stanowi technicznemu eksploatowanego urządzenia odpowiada określony sygnał drganiowo-akustyczny. Rozpoznanie sygnału wysyłanego przez badane urządzenie i porównanie go z wzorcowym umożliwia określenie Munti technicznego urządzenia i jest podstawą do podjęcia stosownych decyzji eksploatacyjnych.

Spośród możliwych rodzajów diagnostyki maszyn (wizualnej, drganiowej, pioduktów zużycia, wskaźników sprawności, emisji akustycznej) nadzór wilii oakustyczny dostarcza najwięcej informacji niezbędnych do oceny sianu technicznego urządzenia, bez potrzeby zatrzymywania jego ruchu. Nadzór ten umożliwia także bezawaryjne wydłużanie czasu pracy urządzenia dzięki zamianie systemu remontów z planowo-zapobiegawczego na system z nadzorem diagnostycznym.

Każdy element pracującej maszyny jest źródłem drgań. Postępujące zużycie tych elementów powoduje wzrost amplitud i zmianę charakteru (widma) drgań (rys. 2.5).

Zaznaczona na osi pionowej amplituda drgań dotyczy przemieszczeń, prędkości lub przyspieszeń drgań. Ocenę ogólną wykonuje się np. na podstawie pomiarów wartości skutecznej prędkości drgań w paśmie 10-4-1000 Hz w funkcji i /.asu użytkowania maszyny, co przedstawia rys. 2.5a. Amplituda drgań, mierzona w szerokim paśmie częstotliwości, dostarcza informacji o stanie ogólnym maszyny. Natomiast amplituda mierzona w paśmie związanym z kinematyką maszyny (rys. 2.5b) informuje o stanie jej elementów składowych (łożysk.

przekładni itp.). Z rysunku można też odczytać, że w celu rozpoznania stanu maszyny na podstawie takiego sygnału wibroakustycznego należy określić wzorce (ukazujące wartość amplitudy dopuszczalną dla danego stanu technicznego) oraz wielkość pomiarową (przyspieszenie lub prędkość ruchu drgającego). Dane te znajdują się w określonych normach.

Aby wykorzystać efekty wibroakustyczne do oceny stanów technicznych maszyn i urządzeń, trzeba mieć przyrząd pomiarowy, który umożliwia wybranie sygnału zawierającego informację diagnostyczną z widma drganiowego. Marzeniem użytkowników jest też sformułowanie wyraźnych przepisów diagnostycznych, np.: „weź przetwornik, przyłóż w tym miejscu maszyny i odczytaj wartość na wskaźniku przyrządu. Jeżeii wskazania znajdują się na czerwonym polu, to wyłącz maszynę, gdy na żółtym, przygotuj remont, gdy na zielonym, nie rób nic”.

Rys. 2.5. Ocena stanu technicznego maszyny na podstawie diagnostyki drganiowej: a) ogólna -wykorzystuje zmiany amplitudy drgań w funkcji czasu eksploatacji, h) umożliwiająca identyfikację uszkodzeń - na podstawie analizy widma (charakteru) drgań /- częstotliwość drgań,fc>_oll - czas wystąpienia awarii

www.wsip.com.p!

49