skanuj0011

dającą złudą „prawdziwych” obrazów w „prawdziwych” ramach. Tteranifnu używa min. G. «B. 'Basserl <1678) w „Żywocie Agostino Tassd”.

QUADRI SFONDATI — Obrazy, z których tworzono zespoły dekoracyjne oprawne w ujednolicony system ram. Ukazana w nich głębia wyobrażonej przestrzeni (por. sfondato) dawała wrażenia nie ograniczonych, gdnącydh w (nieskończoności widoków perspektywieznydh.

QUOD 'LLBET — Gatunek martwej matury trompe-loeil, w której najczęściej pojawiają się papiery, karty, listy płasko ułożone <na blacie stołu. Narysowane z wielką precyzją, oddające charakterystyczny światłocień d fakturę powierzchni papieru, prowokują widza by dotykiem przekonał isię o ich nierealności.

RESTYTUCJA OBRAZU — iBowetawanle właśaiweg.0 widoku przedmiotu wykreślonego w perspektywie, mające miejsce wówczas, gdy obserwator umieści oko w wyznaczonym geometrycznie punkcie. Zjawisko to jest szczególnie charakterystyczne 'dla wykresów enemorfozy.

RETE — por. velo, graticola, ąuadratura 1.

RYSUNEK A L’AMERICA1NE — Charakterystyczny typ rysunku biało-czarnego łub -barwnego, wykonany ze szczegółowością zbliżającą go do odbitki (fotograficznej. Zrodził się jako rysunek dokumentacyjny, pojawił się także w gazetach. Terminu używa m.in. A. Begum, Dictionnadre Tech-miąue et Critńąue cłu Dessin, Paris <1978.

SCIOGRAFIA, SCIAGRAFIA — Malarstwo łub rysunek perspektywiczny światłocieniowy, pojęcie rysunku sciogra-ficznego używane było wymiennie z pojęciem rysunku scenograficznego. Umiejętność znalezienia wykresu światłocienia uważano za jeden z warunków powstania obrazu łudzą-

SK0EOWIDZ

paTYSTÓW

^WYDAWCÓW

^^MIESZCZONYCH

^KATALOGU

cego wzroflc. Lomazzo w 1584 r. pisał: „La soienza sciograffl e piuncipelissima scienza et e seconda parte detla pr< tiva”, zaś F. Mądrala w 1797 r. podaje krótką definicję: tura d’ombre, o sia di dhiaroscuro”.

SFONDATO — Termin używany od połowy XVI w.? określenie malarstwa wywołującego wrażenie ihrzyjnej bi, uciekania przestrzeni. F. Baldimucci okreśila s. w 1688* ja)ko „widok perspektywiczny pokazujący wdelkie odid^J nie”.

SINOPLA — Rysunek przygotowawczy do malarstwa itg skowego. -Nazwa pochodzi od stosowanego rdzawego menitu zw. sinoper. S. stosowana przez freskamtów ma ist ne znaczenie dila zagadnień perspektywy, ponieważ na t$| właśnie etapie tworzono perspektywiczną konstrukcję I£nj wą malowidła.

TROMPE-L/OEIL — Zmylenie wzroku (wł. inganno del*! chio). Rodzaj obrazu mylący wzrok. Wyobrażone przedn® ty, ich tfaiktura, światłocień sprawiają, że oglądający bieg je za (fragment rzeczywistości. To pozamalarsikie dąż* twórców ibl. budziło gorący sprzeciw XIX-wlecmych stów, zarzucających ibemu rodzajowi malarstwa pustą £< pozbawioną artystycznego sensu.

TRÓJKĄT "WIDZENIA — por. piramida widzenia.

VELO — por. graticola, ąuadraiura I

VEXIBRBILD — obrazy zagadki. Rysunek przedmiotu uk ty w wykresie anamorfozy, której odczytanie możliwe by dzięki znajomości punktu widzenia lub zastosowaniu lustr czy pudła optycznego. Termin pochodzi z XVI w. i na dkreślenfie scen religijnych 'lub obscenicznych aikry\$ nych w anamorfozie.