skanuj0031(1)

2. Cukrzyca typu 2 - wyzwanie XXI wieku

WSTĘP

Diabetes = greckie słowo „syfon”,

ale także „przechodzenie”, „przeciekanie”

Mellitus = łacińskie słowo „miodowy/słodki”

Objawy cukrzycy są znane od prawie 3,5 tysiąca lat, ale właściwe zrozumienie istoty choroby i wprowadzenie skutecznych metod leczenia nastąpiło dopiero w ostatnim stuleciu (Rysunek 1).¹ Przełomem było odkrycie i wyizolowanie w 1921 r. przez Fredericka Bantinga i Charlesa Besta insuliny.

Odkrycie insuliny pomogło w wyróżnieniu dwóch postaci cukrzycy: typu 1 - choroby autoimmunologicznej, w której większość komórek (3 ulega zniszczeniu oraz typu 2 - w której tkanki docelowe są oporne na działanie insuliny, a komórki (3 trzustki nie są w stanie produkować wystarczającej jej ilości.

W roku 1956 do leczenia cukrzycy typu 2 wprowadzono tolbutamid - pierwszy doustny lek hipoglikemizujący, a następnie inne pochodne sulfonylomocznika o dłuższym działaniu, takie jak glibenklamid oraz środek z grupy biguanidów - metforminę. Jednak w miarę upływu czasu, u znacznego odsetka osób leczonych metodami powszechnie stosowanymi, doszło do utraty kontroli glikemii (Rysunek 2). Na przykład w Prospektywnym Badaniu Cukrzycy w Wielkiej Brytanii (UKPDS) okazało się, iż połowa pacjentów z cukrzycą typu 2, w ciągu 3. lat od chwili rozpoznania choroby, potrzebowała podawania więcej niż jednego środka farmakologicznego w celu uzyskania prawidłowej kontroli glikemii.

Po 9. latach około 75% pacjentów wymagało politerapii w celu obniżenia glikemii na czczo poniżej 7.8 mmol/l oraz stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA_1c) poniżej 7%.

Rysunek 2: Skuteczność różnych roóza^ćyw Neczen\a cukrzycy typu 7l.    S- l 9-letnia.

Odsetek pacjentów otyłych, u których stężenie HbA₁₀ < 7.0%²

Dieta    Insulina    Pochodne    Metformina

Czas obserwacji (lata)