ciała
Stenotermiczny — o wąskim zakresie tolerancji w stosu nku do zmień nośoi
tern peratu ry (por. o li rytermiozny) .
Stenotopowy — o wąskim zakresie tolera o oj i w stosunku do zmień nośoi
czynników środowiskowych (por.
Ste p _ Roz log łe natu ra I o o , suche
trawiaste; termin używany zwykle w sto— sunku do terenów trawiastych w połu —
dniowo—zachodniej Azji i południowo
wschodniej Europie; odpowiednik prerii w Ameryce Północnej.
SuKcesja okoI og i czo a — proces zastępowa o i o jednego typ lj b iocenozy p rzez
inny; próg resywne zmiany flory i fauny, które zmierzają do osiągnięcia klimaksu. Sukcesja pierwotna występuje wtody, gdy organizmy kolon izują obszar
d otychczas jałowy. R ierwsze p rzy bywają organizmy pi oni erskie. Sukcesja
wtórna prze biega n a obszarze mocno zmień iony m, ale nie jałowym, już
skolon izowa ny m. Wyróżnia się sukcesję autogeni czną, której przebieg założy wyłączn ie od organizmów biorących w
n i oj udział, oraz s u kcesj ę aliogeniczną. wymuszoną p rzez zmiany w ś rodowis k u ( n p - zmiany poziom u wód Inko klimatu).
Symbioza — śccisły, dług otrwały związek
partnerów należ:ących do od rębnych
gatu nków, który może być korzy st ny dla jod n oj (mitualizm) albo dla obu stron
(komensalizm ale n ie p roto kooperacja) _
Szyszki spóźnione — szyszki n ie których
gatunków soson (n a łożący cła do
p i rofitów) pozo staj s*ce na drzewach przoz wiolo lat i wysypujące nasiona dopioro w przypadku pożaru .
Środ owis k o — wszystkie czynniki biotyczne i abiotyczne wpływające na procosy ży c iowe organizmu w każdym okresie jogo cyklu życio-wogo.
T abel a przeżywania — zapis p rzo biegu śmiortelności oso b n i ków w populacji, v/vykonany w formie tabelarycznej.
“Tajga — strofa borealnych lasów, szeroki pas lasów iglastych na południe od tu n— d ry arktycznej _
T orm oreg u I acj a — zdolność regulowania temperatury, w szczegół ności zd o I n ość
zachowań i a stałej temperatury ciała
przez zwierzęta homeotermiczne.
Trofia (żyzność) — zasobność -w pierwiastki biogenne (por. eutroficzny zbiornik:, mezotroficzny zbiornik, oligotrof iczny
zbiornik:, eutrofizacja).
T undra — pozbawiony d rzew teren w rejonach arktycznych i \/v/yso ko górskie h , od różnego rodzaju nagiego podłoża do rozma itych typów roś I i n ności z trawa m i , turzycami, roślinami kwiatowy m i,
krzewin kami, porostami i mc ha mi.
Ultymatywne czyn n i ki — czynniki doboru naturalnego, które bezpośrednio
determinując d o stos o ,wa nie, są sił^^
n a pęłd o w^^ ewolucji rozmaitych
zachowań, stru ktu r lub cyk I i życiowych, np. w przypadku dob owych migracji
p i o n o\/v/yc h zoo plan kto n u cz.
u Itymatywnym jest d ra p ieżn ictwo ze strony ryb (por. proksymalne czynniki).
Um ■ arko-wanycb zakłóceń (zaburzeń) hipoteza (a ng _ /nfer/T?ec//afe c//sfŁ/rbar7ce
/?ypof/7es/s) — hipoteza, która prze-wid uje n ajwię ksze zróżnico w^anie gatunko\/\xe (różnorodność biocenozy) w warunkach umiarkowanej czystości zaburzeń.
Walka biologiczna — wykorzystywa nie różnych org a n iz mó\/\/ do zwa lezą n ia
szkodników (pasożytó-w, cbwastó-w i in.).
Zagęszczenie — liczba osob n ików w przeliczeniu na określoną jednostką powierzchni albo objętości, n p. 1 O wróbli
x ha1 .
21 as oby — konsumowalne re kwizyty środo— wis ka (m .in. energia, pierwiastki
biogenne, pokarm roślinny i zwierzęcy, przestrzeń), -wy ko rzy stywa n e przez
osobnika w procesach podtrzy mywania
biomasy, wzrostu i reprodukcji.
Zespół organizmó-w — jednostka
ekologiczna, termin użyty w szerokim znaczeniu oznacza g ru pęs różnych
gatunków mniej lub bardziej ze so bą zinteg rowa nych , n p. ze pół ryb, zes pół
makro bezkręsgowców.
Zoop I a n kto n — zwierzęcy składnik
planktonu; grupa zwierząt morskich lub słód kowod nych unoszących się biernie w toni -wodnej.
Żródte: Krebs 1996. Wei Sommer 200 1 (ze zmi
;r 1999, tami) _