skanuj0059

minimum działalności państwa. Zdaniem A.Smitha rolą państwa powinno być tworzenie ram prawnych, a także określenie uwarunkowań polityki podatkowej i celnej. Jego zdaniem obciążenia podatkowe powinny być jak najniższe po to, aby nie hamowały działalności gospodarczej i nie ograniczały zdolności do oszczędzania. To A.Smith jest twórcą zasad racjonalnego systemu podatkowego, którymi są:

-    zasada równości podatników wobec prawa,

-    zasada pewności.

-    zasada taniości oraz

-    zasada dogodności poboru podatków.

Zasady te nie straciły swej aktualności do dziś.

Doktrynę A.Smitha rozwinął J.B. Say. który twierdził, że podatek jest obciążeniem ocenianym nie tylko z prywatnego, lecz także ekonomicznego punktu widzenia. Jego zdaniem budżet powinien być tworzony tylko do takiej wysokości, która pozwala finansować konieczne zadania publiczne państwa. Budżet powinien być zrównoważony, gdyż deficyt jest nie tylko szkodliwy dla gospodarki, ale i nieetyczny.

W drugiej połowie XX wieku rozpowszechni! się nurt teorii neoliberalnej, którego zwolennicy wyrażali poglądy o konieczności minimalizowania roli państwa w gospodarce i ograniczania wydatków budżetowych na rzecz mechanizmów rynkowych, stabilizacji waluty, wysokich stóp procentowych zmniejszających wydatki konsumpcyjne, nieskrępowanego systemu cen i neutralności opodatkowania. Teorie te propagują:

-    podatki oparte na jednolitej, proporcjonalnej, niewysokiej stawce, jednakowej dla wszystkich podatników, bez ulg, potrąceń i zwolnień.

Wyrazem propagowania neutralności finansów publicznych jest zapis warunkujący z przystąpienie

państw do Europejskiego Systemu Monetarnego, który kandydatom stawia następujące wymagania •

-    stabilność finansów publicznych wyrażająca się nie większym niż 3% PKB deficytem budżetowym lub stałym, znaczącym jego spadkiem.

-    dług publiczny nie większy niż 60% lub istotny jego spadek w relacji do PKB.

Finanse publiczne, z uwagi na to, że mają wpływ na kondycję gospodarki oraz życie poszczególnych obywateli w formułowanych teoriach zawierają aspekty zarówno polityczno-społeczne jak i etyczno-religijne.

Istnieje duża rozbieżność w definiowaniu finansów publicznych. Według niektórych ekonomistów polskich, finanse publiczne koncentrują się na gospodarce pieniężnej państwa i innych jednostek publicznych zaspokajających potrzeby kolektywne. Wg innych ekonomistów do finansów publicznych zaliczają się nie tylko zasoby pieniężne państwa, lecz także budżet ubezpieczeń społecznych, fundacji, związków zawodowych itp.

Nowoczesna nauka o finansach publicznych zajmuje się badaniem zjawisk związanych z gromadzeniem i wydatkowaniem pieniędzy publicznych oraz - poprzez badanie przyczyn i skutków procesów nimi wywołanych - wyjaśnianiem ich treści ekonomiczno-społecznej i związków z naukami politycznymi.

Finanse publiczne obok środków budżetu państwa (centralnego) i budżetów samorządowych, obejmują wszelkie nieprywatne środki finansowe, które pozwalają państwni na prowadzenie jego polityki.

Ustawa z dnia 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych podaje następującą definicję finansów publicznych :

„ Finanse publiczne obejmują procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz