skanuj0063 2

64 Rozdział 5.

odsłaniając wylot przewodu spustowego, co obniży ciśnienie nad tłokiem 8. Mimo dalszego pompowania ciśnienie nie będzie już wzrastać i siła ustabilizuje się na zaprogramowanym poziomie. Następnie po odmierzeniu sekundnikiem odpowiedniego czasu działania siły odkręcamy zawór 11, ciśnienie nad tłokiem obniży się do poziomu atmosferycznego. Pokrętłem 3 obniżamy zbadany materiał, następnie przenosimy na stanowisko pomiarowe i dokonujemy pomiaru średnic odcisków. Pomiaru dokonuje się za pomocą wspomnianej już lupy Brinella. Średnicę odcisku należy zmierzyć w dwóch wzajemnie prostopadłych kierunkach i wyznaczyć średnią z tych pomiarów.

Następnie obliczamy twardość:

HB =-0J02 2F j _g(jy _sił_a F jest w [N],

7iD(D->/D²-d²j

lub

HB =----v, gdy siła F jest w [kG].

oi-d(D-vD² -d² j

Dokładność otrzymanego wyniku zależy od dokładności pomiaru średnicy odcisku. Należy tego dokonać z dokładnością co najmniej 0,25% D. W badaniach kontrolnych pomiar odcisku można wykonać z dokładnością ±0,01 mm, przy średnicy odcisku d = 2,5 mm. W twardościomierzach Brinella najnowszej generacji układ pomiarowy średnic odcisków stanowi integralną część aparatu, w aparatach starszego typu stosuje się przenośną lupę Brinella z podziałką +0,05 mm.

Wyniki pomiarów należy zestawić w tab. VI.

Tabela VI

Lp.	Materiał	K	F [N]	d, [mm]	d2 [mm]	dSr [mm]	HB
1
2
3

Wykonanie sprawozdania

1.    Opisać próbę Brinella, sporządzić rysunek schematyczny aparatu Brinella.

2.    Podać warunki wykonania pomiarów.

3.    Zestawić wyniki pomiarów w tab. VI.