- 182 5. Równowagi jonowe w rozcieńczonych roztworach wodnych
- 182 5. Równowagi jonowe w rozcieńczonych roztworach wodnych
p‘K.a-7,20 p'Ka-11,9 p!K, = 9,25 pJK» = 4,76 pKw = 14
MMgNH,po. = 137 g/mol
Stała protolizy jonu amonowego Stała protolizy kwasu octowego Iloczyn jonowy wody Masa molowa MgNKiPO*
CZĘŚĆ A
MODEL STECHIOMETRYCZNY
W nasyconym roztworze trudno rozpuszczalnej soli MgNH+POł ustala się równowaga pomiędzy fazą stałą (stały MgNRjPO*) a roztworem jonów Mg2*, NH,+,P043':
+ ^ + (13.1)
W roztworze jon magnezu nie wchodzi w reakcje następcze. Natomiast jon amonu (słaby kwas Brónsteda) i fosforan(V) (słaba zasada Brónsteda) ulegają protolizie, przy czym proces ten nie przebiega do końca. W roztworze ustalają się
następujące równowagi:
P043“+ H20 u HP042"+OH- (13.2)
HP042" + H20 « HjPOT + Ol f (13.3)
HiPOr+HjO c H3PO4 + OH* (13.4)
NH4* + H2O » NHj + HjO* (13.5)
W roztworze zachodzi również reakcja autoprotolizy wody:
2H2O « H3O* + OH* (13.6)
Składniki roztworu: jony Mg2*, NH/, HjO*, PO^, HPO42-, H2PO4”, OH" oraz cząsteczki NHj, H3PO4 i HjO.
Faza stała: osad soli MgNFLPO*.
MODEL MATEMATYCZNY Opis równowagi
Równowagę reakcji (13.1) definiuje iloczyn rozpuszczalności:
Ks“cMg* CNHt cpo1- <13,7*
Równowagę reakcji protolizy kolejnych jonów ((13,2)-(13.4)) opisują stałe:
\v °HPO^ ‘COH-
(I3.H) '
(13.9)
(13.10)
(13.11)
w* »
(13.12)
roztworzą
03.13)
(13.14)
(13.15)
(13.16)
IVbi«-—--’»•
cpc^-
gdzie: 1 Kb, - L =
k*3
Następnie:
'K
b2
_ |q(-PKw H3PO4 ‘ CQH~
ch*po;
ch2po; 'coh~
CHPOj-
oraz:
- Kw -m(“PKw*P,,c««> k.u-T—-ro
*•*81
Stała protolizy jonu amonowego:
■Ł>V JK. =10-p,K‘
NHJ
Równowagąautoprotolizy wody (13.6) opisuje iloczyn jonowy wody K<
Bilans materiałowy
Rozpuszczalność, czyli formalne stężenie soli MgNHgPOg w nasyconym o* Jest równa:
- stężeniu jonów magnezu
- sumie stężenia jonów amonowych i amoniaku
°.=cnh;+cnh>
- oraz sumie stężenia jonów fosforanowych i produktów ich protolizy
c* "cpq5".+chpo5“ +CHjK>4 +C|hf°<
Bilans ładunków