siła cz 1

Siła. lilii nic* mogła sama przesunąć szalki. Poprosiła o po moc krzyśka. Ponieważ Krzysiek jest znacznie silniejszy od Lii, więc udało mu się przesunąć szafkę. Krzysiek, chcąc pomoc liii, musiał oprzeć ręce o szafkę i działać odpowiednio dużą siłą. Nie mógł działać na szafkę z jakiejś odległości, np. każąc jej się przesunąć.

Siła zwana ciężarem, w pewnych sytuacjach można zaobserwować oddziaływanie jednego przedmiotu na drugi z pewnej odległości. W taki sposób działa na przykład magnes na igłę. Również Ziemia przyciąga wszystkie przedmioty, nawet te, które są w dużej od niej odległości. Siłę, z jaką Ziemia przyciąga dany przedmiot, nazywamy ciężarem przedmiotu.

Jednostka siły. Aby móc porównywać

siły, podajemy ich wartości w określonych jednostkach. Te jednostki to niutony (w skrócił* N). Wartość około 1 N ma na przykład ciężar 100-gramowej tabliczki czekolady. Zamiast pisać siła o wartości 100 niuto-nów, możemy pisać F - 100N. Litera F zastępuje wówczas słowo siła. Słowo ciężar zastępujemy literą Q.

11waga. O tym, skąd wzięła się jednostka siły, dowiecie się w rozdziale Siły i ruch.

Magnes działa na igłę nawet z odległości kilku cen tymetrów.

msiny zadziałać odpowie dnio dużą siłą. Ważne jest mwnież, w którym miej-.t ii opr/emy ręce i w któ-i.| stronę będziemy pchać n/afkę.

/,do/,my, że Jakub przesunął szafkę w prawo, a Łukasz w lewo. Mimo że każdy z nich pchał szafkę z siłą o wartości 200 N, efekt nie był taki sam. Dlatego nie możemy powiedzieć, że na obie szafki działały takie same siły. Informacja, w którą stronę działała siła i gdzie była przyłożona, jest bardzo ważna.

koniec

wektora

początek

wektora

Precyzyjne określenie kierunku działania siły może być nudne i niewygodne. Żeby uniknąć niejasności, siły będziemy przedstawiać za pomocą tzw. wektorów. Początek wektora określa miejsce przyłożenia siły, koniec wektora (grot strzałki) pokazuje, w którą stronę działa siła, a długość odpowiada wartości tej siły.

Początek wektora - w tym miejscu Koniec wektora - w tę stronę

.Inkub pcha samochód z pewną siłą. Łukasz pcha samochód w przeciwną stronę z siłą większą niż siła Jakuba.

Aby z rysunku można było odczytać wartości sił, trzeba wiedzieć, w jakiej skali zostały narysowane wektory sił. Możemy na przykład ustalić, że wektor o długości 1 cm odpowiada sile 10N. Wówczas wektor o długości 2 cm będzie oznaczać siłę 20 N. Aby przedstawić siły o dużych wartościach, wygodniej jest przyjąć skalę, która daje duże pomniejszenie.

Ćwiczenie 1__

Wektor o długości 1 cm odpowiada sile 300 N. Jaką wartość ma w tej skali siła przedstawiona za pomocą wektora o długości 4 cm?

20 N

10 N

17