umaszczenie białe), który wykazuje działanie epistatyczne w stosunku do poznanych dotychczas genów kontrolujących umaszczenie. Wszystkie rodzaje umaszczenia, z wyjątkiem białego, w locus W mają genotyp homozygoty recesywnej (ww). Natomiast umaszczenie siwe kontroluje allel dominujący z locus G, który jest epistatyczny w stosunku do wszystkich alleli z innych loci, z wyjątkiem ałłełu W, wobec którego jest hipostatyczny. Allel G (w homo- i heterozygocie) powoduje redukcję wytwarzania pigmentu postępującą wraz z wiekiem zwierzęcia.
Locus D kontroluje intensywność wytwarzania eumelaniny i feomelani-ny. Allel D z locus Dun wykazuje zupełną dominację, osobniki homozygoty-czne (DD) są nie do odróżnienia na podstawie fenotypu od heterozygot (.Dd). Jego wpływ na rozjaśnienie barwy jest jednak mniejszy niż ałlelu Ccr z locus Albino. Na przykład obecność allelu D w genotypie osobnika karego powoduje umaszczenie myszate (a«E_CCD_).
Niektóre spośród wymienionych genów umaszczenia działają plejotro-powo. Należą do nich allele dominujące z loci W, O i RN. Allel W w podwójnej dawce (genotyp homozygoty dominującej) powoduje zamieranie zarodków we wczesnym okresie ciąży. Konie umaszczone biało są hetero-zygotyczne pod względem genów tego locus (Ww). Z kolei większość źrebiąt homozygotycznych pod względem allelu O jest obarczona zespołem „białych źrebiąt" — LWFS (ang, lethal white foal syndrome), polegającym na niemożności wydalenia smółki z powodu braku komórek nerwowych (zwojów autonomicznych) kontrolujących ruchy perystaltyczne jelita lub, znacznie rzadziej, na skutek braku części jelita. Natomiast układ homo-zygotyczny w locus RN (RNRN) jest uważany za letalny.
Genotypy w 7 loci, determinujące wybrane rodzaje umaszczenia koni, zestawiono w tabeli 6-1L
Tabela $-11
Genotypy niektórych umaszczeń koni
Geny warunkujące umaszczenie
Fenotyp |
czarne / czerwone |
siwe |
białe |
rozjaśnione | |||
A |
E |
G |
W |
C |
D |
Z | |
Kary |
aa |
E_ |
gg |
ww |
CC |
dd |
zz |
Gniady |
A_ |
£_ |
ss |
ww |
cc |
dd |
zz |
Kasztan |
ee |
gg |
ww |
cc |
dd |
zz | |
Palomino |
ee |
gg |
ww |
CcrC |
dd |
zz | |
Cremeilo |
gg |
ww |
CcrCr |
dd |
zz | ||
Myszą ty |
aa |
E_ |
gg |
ww |
CC |
D_ |
zz |
Siwy |
-- |
G_ |
ww |
c_ |
dd |
zz | |
Siwy jabłkowity |
aa |
£_ |
gg |
ww |
cc |
dd |
z_ |
Biały dominujący |
Ww |
-- |
-- |
_ dowolny allel z danej pary alleli.
172