strona0041

Rozdział 2. Czynniki warunkującb zjawisko prostytucji 47

—    pojawiającą się nową siatkę aksjonormatywną, normy i wartości powstające w trakcie przemian, co spotyka się z nieprzygotowaną do ich zaaprobowania, a wcześniej zrozumienia, wyczekującą postawą jednostki;

—    powszechność zachowań przestępczych, ułatwiających jednostce dotarcie do tego typu środowisk i czerpanie z nich wzorców.

2.4. Teorie środowiskowe

Prawie wszyscy badacze, doszukując się przyczyn prostytucji, za istotne uważają czynniki środowiskowe. To właśnie rodzina i jej najbliższe otoczenie kształtuje psychikę młodego człowieka. Jako najczęstsze przyczyny wyróżnia się: uwarunkowania rodzinne, wpływ subkultur młodzieżowych, alkohol, narkotyki, wpływ środowiska przestępczego¹⁴.

Anna Nowak i Ewa Wysocka dokonały podziału tych czynników na wychowawcze oraz znajdujące się w otoczeniu. Wspomniane autorki do czynników rodzinnych warunkujących prostytucję zaliczyły'⁵:

-    wadliwą strukturę rodzinną;

-    alkoholizm lub nadużywanie alkoholu przez rodzica lub oboje rodziców;

-    złą atmosferę wychowawczą, spowodowaną niewłaściwym pożyciem rodziców, konfliktami między rodzicami naruszającymi więzi interpersonalne;

-    niski status materialny rodziny;

-    niski poziom wykształcenia rodziców;

-    nieadekwatne metody wychowawcze, zbyt liberalne lub zbyt surowe;

-    osłabienie więzi emocjonalnych między rodzicami a dzieckiem;

-    upadek autorytetu rodzicielskiego.

Bardzo często wspomniany brak bliskiej więzi między rodzicami a dzieckiem, zwłaszcza z matką, powoduje, że dziecko szuka bliskich kontaktów z mężczyznami. Natomiast z badań przeprowadzonych we Włocławku'⁶ wynika, że tylko niewielki odsetek kobiet — zaledwie cztery na sto—jako czynnik motywujący wskazało konflikty w rodzinie, a tylko jedna trudne dzieciństwo. W badaniach tych zdecydowanie dominował czynnik ekonomiczny, wskazany przez 54 kobiety.

14    J. Sztobryn-Giercuszkiewicz, Psychologiczne aspekty prostytucji, dz. cyt., s. 54.

15    A. Nowak, E. Wysocka, Problemy i zagrożenia społeczne..., dz. cyt., s. 158.

16    M. Antoniszyn, A. Marek, Prostytucja..., dz. cyt., s. 67.