str)6

przerwać strukturę władz)' klasyczną definkJ Tu definicje nie są absolutne, lecz zależne od tego, co historyczne. Podobnie wy gląda to w wy-| padku definicji wychowania, głoszącej, że jest ono formą wywierania wpływu, która powinna korygować odmienne zachowanie.

15.2.1.5. Teorie wychowania jako konstrukty etyczne

Koncepcje wychowania zawierają zawsze także! roszczenie do działania, a więc do bezpośredniej! realizacji idei i celów wychowania. Ramy pastę-1 powania są ukryte za tym, co można zastąpić na poziomie obyczajowym. W sensie ogóhtego, po-1 nadkulturowego i międzynarodowego poszano- I wania ludzi oznacza to, że konkretne wychowanie jest zawsze uznawane za ogólne dobro, które, podobnie jak inne dobra, charakteryzuje się tym, że istnieje autonomicznie w sensie transcendentalnym. Stąd pedagogika bez uzasadnienia etycznego byłaby zasadniczo absurdalna.

Taki kontekst wyraźnie sformułował już J. F. Herbart na początku XIX wieku⁴'-. Według niego rozsądek etyczny to posterunek (w rozumieniu Kanta) sprawujący pieczę nad społeczeństwem pozostającym pod wpływem różnych interesów. Tak więc wychowanie jest zobowiązane przekazać człowiekowi umiejętność korzystania z rozsądku. Społeczeństwo musi koniecznie zinstytucjonalizować dla siebie wychowanie. We współczesnym rozumieniu oznacza icr. wychów a-

⁴⁰    | F. Herbart, Allgemeine TSdogpgk out dat Zmetk da

⁴¹    Zob. Th. W. Adomc, Lniehun/ zur łftmótgtzźi Fnr.i

⁴²    E. Konig, Theorie der Esziehunpnńueracńaft.

rae pcorzez krytykę interesów powinno dla dobra sęcśecżeństwa przynieść światu rozsądek⁴'.

W podobnej Ś-i-¹--Sam

jest jako nauka ix

śafańsaej rojmewanie etycznej jakości bytu. Przedstawia oso egdl zabezpieczania egzystencji ludzkiej. W rej rcznawczo-reorety cznej postawie rozsądek bierze tak samo udział w bycie, jak byt jest kryty kowany przez rozsądek. Nie-rudzjcośo w sazdytn wytvadku nie ma uzasadnie-

zaia przede wszystkim ze staraniami o ogólną tf,    g®    takt, że

przedstawia jednocześnie ogromne bogactwo dla współżycia Sadzi jest wyrazem etycznej zasady wydmamiń. Różnice są wartością wychowawczą i normą wychowawczą.

► 5 ? ? Typologia teorii

)5_2L2_!_ Llkraakowaue formy przyporządkowania

Zarówno z merytorycznej, jak i jakościowej różnicy peemędzy obiektami oraz z formalnego sposobu ich postrzegania wynikają rożne wvobra-żenia w odniesieniu do budowy i struktury

podporządkowane im relacje otrzymują własne

^r-r=emuąr JBfaaas. ° nwliiwi ~~iTi I lirrr tir Pi li | > | -tarz 2 M.. S jn wrr 15175.. zer.- Fok i5*5. l Z