Stwardnienie rozsiane

Pielęgniarstwo neurologiczne

STWARDNIENIE ROZSIANE -(łac. sclerosis multiplex, SM)

- choroba, u której podłoża leży demielinizacja włókien nerwowych w obrębie mózgu i rdzenia kręgowego . Choroba pojawia się najczęściej między 2 a 3 dekadą życia. Choroba przebiega rzutami, pomiędzy którymi następuje remisja (z całkowitym lub prawie całkowitym ustąpieniem objawów). Czas trwania remisji jest uwarunkowany osobniczo. Każdy następny rzut choroby wiąże się z narastaniem objawów neurologicznych.

Objawy

•    pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego, zanik nerwu, niejednokrotnie pierwszy objaw zwiastujący chorobę zaburzenia widzenia

•    tzw. Triadę Charcota -oczopląs, drżenie zamiarowe, mowa skandowana

•    brak odruchów brzusznych

•    zaburzenie czy nności zwieraczy (nietrzymanie lub zatrzymanie moczu)

•    objaw Lhermitte'a - parestezje o charakterze mrowienia wzdłuż kręgosłupa zwłaszcza po pochyleniu głowy do przodu

Inne objawy zależne są od umiejscowienia ognisk demielinizacyjnych - niedowład połowiczy, objawy opuszkowe, padaczka, impotencja, nerwoból nerwu trójdzielnego, układowe zawroty głowy. Charakterystyczne jest nasilanie się objawów pod wpływem ciepła. Chorobę zaostrza ciąża i poród.Może pojawiać się chwiejność nastroju, przechodzenie od stanu euforycznego do depresji. Pojawienie się nerwicy.

Rozpoznanie:

-    wywiad

-    objawy

-    w badaniu przedmiotowym: śladowe odruchy brzuszne, niezborność z kończyn dolnych, wygórowane odruchy ścięgniste

-    badanie płynu mózgowo-rdzeniowego

-    badanie rezonansu magnetycznego, w którym widoczne są ogniska demielinizacyjne Leczenie

Można podzielić na trzy etapy:

1.    przerywanie i łagodzenie rzutów choroby - stosuje się sterydy

2.    objawowe - polegające na zwalczaniu spastyczności, ataksji, bólów, zaburzeń czynności pęcherza, spadku sity mięśniowej; zwalczanie tnęczliwość mięśni

3.    zapobieganie rzutom i postępowi choroby - interferon Bardzo ważne - wsparcie i rehabilitacja

Pielęgnowanie - w zależności od stopnia samodzielności. Ogólne zasady:

1.    uregulowany, oszczędzający prozdrowotny tryb życia

•    codzienny ruch - gimnastyka - minimum mchu podczas rzutu choroby, a maksimum podczas remisji - zmniejszenie spastyczności, utrzymanie sprawności

•    pełnowartościowa diata, zachowanie prawidłowej masy ciała - zapobieganie zaparciorn

•    sen i odpoczynek

•    spokój psychiczny, zachowanie pogody ducha, umiejętne radzenie sobie ze stresem

2.    gimnastyka oddechowa i zapobieganie powikłaniom oddechowym

3.    zapobieganie zaburzeniom mikcji (trening pęcherza, zapopbieganie stanom zapalnym, zakwaszanie moczu, noszenie wkładek, pieluchomajtek)

4.    zapobieganie odleżynom

5.    samoobserwacja i reagowanie na objawy sugerujące pogorszenie

6.    grupy wsparcia, rehabilitacja