stylistyka7

rzeczy

, OORIORCA

NADAWCA*

niomthdodatkowetrzyfunkcje: fa tyczną (_M Bronią wnrsfcm >. p o c« y c k ą (w retoryce nazywano „ k.cdyi _C^T * -

i metajęzykową.

Zgodnie * modelem z rys 1. w uy^wed/i /orientowanej wutmc dominuje funkcja przedstawieniowa mlotm^,,

„edn zorientowanej na nadawcę dominuje funkcja cksp, er wypowiedzi zorientowanej na odbiorcę dominuje funkcja _M wwspowiedzi wmontowanej na kar.ał .!.•    »kc|a f_4|yę£*-

_w vk->pc'*-!«łn zorientowanej na vim pr/eka.- dominuje funki,, ^ eocka. w wypowiedzi zorientowanej n.» kod języ kawy dominuje fu££

cfa Metajęzykowa

W tym ujęciu każda sensowna wypowiedz mo/c pełnić i pełni jednocześnie, jeżeli rue wszystkie sześć wy ru/mm-nch funkcji.

_Y w I S T O $ C

KOD JĘZYKOWY PRZEKAZ KANAŁ

Rp. j Modd aktu komunikacji )ako podstawa wyróżniania funkcji mowy wypowiedzi

ich większość. W poszczególnych wypowiedziach jednak nic wszystkie funkcje są równic ważne, niektóre mniej lub bardziej wyraźnie do minują nad pozostałymi. Kiedy więc mówimy, żc wypowiedz A pełni I funkcję przedstawieniową, a wypowiedź B - funkcję impresywną. to znaczy, że w pierwszej dominuje funkcja przedstawieniowa, a w drugie) -mpraywna. Można się spierać, która z tych szesciu funkcji jest ruj-wazniepza.przyjmując zakrytenum a toczęstosc jej dominowania. a to ezęstmc występtyrąnu jako funkcji niezbędne, (z tego względu jako ^ważniejszą traktuje się często funkcję przedstawieniową).

Jcjlc/y Lmll W.Urj')

także w>1*"* lcd/iami tak ukształtowanymi. zc donunu^Ku£

- ja pr/ecUtawteniawa.cWłpfesyMu. fatyga., nawet n^j^W '

_T#k »ąk dom według Lc Corbuuer. - .maszp* Jo S™,-J może pełnie tę funkcję główną pod warunkiem, żc chroni przed de’ ^/cm.smepem. przed-wiat,cm i nmnem. daje cień i ochłodę w und-ny d.-u n.P™‘    «d . «ak i mowa. ,by skuteczniej,

komwac. mus. nv.ee zdolność wypełniania osych funkcji oodu^ro-wy*h Przekonywana. mogą służyć i służą wypowiedzi o dominuj funkcji impresswnd. ałe tez formalnie czysto rreczwe opisy rwcZYwi-siości. mmei lub bardziej szczere (szczerość jest bardzo perswazyjna!) okr/ski rash-u.. lub menawiki. słowa umacniając więzi między ludźmi. kunsztowne sonety i uczone definicje ważnych słów. Podzielam ! opinię- ze z |-s>tr/cby przekonywania narodził się język. Jego potrzeba -I o ile można sobie wyobrazić okoliczności jego powstania - wynikała z chęci lub przymusu wspólnego dziabnij, zrobienia z innymi lego.

czego samemu wy konać się nic dało.

Inaczej przedstawia się podział funkcji, w jakich używamy języka, oparty na klassttkacji .aktów mowy". Ujmuję to wyrażenie w cudzysłów, aby zaznaczyć, zc mniej więcej od r. 19S0 językoznawcy w Polsce używają go w znać zeniu innym, niż używano go wcześniej, co prowadzi niekiedy do nic;soro/umień. Dawniej (i db wielu Polaków, w tym także polonistów. nadal' akt mowy to wypowiedzenie słowa czy słów przez kogoś do kogoś o czymś (wg Adama łlcinza: .dany jednorazowy, konkretny przejaw mówienia jednostkowego*). Dziś za angielskim filozofem Johnem L .Austinem (1911 -1960) i jego uczniem Johnem Scailc cm (ur. 19)2) akt cm mowy nazywa się nic samo mówienie, ale w ykonanie czegoś za pomocą mówienia.Uwydatnia tę rózrucę polski tłumacz Austina i Seariea (Bohdan Chwedeft-czuk). tłumacząc konsekwentnie angielskie speech aco jako czywtosci mowy (czego większość polskich językoznawców nic bierze sobie do

.ga*

Zdaniem Scarlc'a można za pomocą mowy dokonać następujących j

17