sryle w arch0

80 Architektura sakralna

BUDOWLE

CENTRALNE

Świątynie centralne w planie i układzie przestrzennym często nawiązywały do kaplicy akwizgrańskiej. Ośmiobok planu kaplicy czasem zastępowany sześciobokiem (Wimpfen) lub nawet okręgiem (Fulda, kościół św. Michała, karoliński, 69*). Część centralna przekryta zwykle wieloboczną kopułą (sklepieniem klasztornym), obejście zaś kolebką lub szeregiem sklepień krzyżowych. Empory otwarte do wnętrza części centralnej przezroczami arkadowymi, dzielonymi kolumienkami.

Czasami budowli podłużnej towarzyszyła mniejsza, okrągła lub wieloboczną, często wielokondygnacyjna, umieszczona na osi kościoła za apsydą wsch. (rotunda chórowa). Mogła być wolno stojąca lub połączona z chórem (Reichenau, Mittelzełl, 78*). Służyła jako mauzoleum, skarbiec relikwii lub kaplica mariacka.

Ottmarsheim (Alzacja), 1030-1049. Wewnętrzny oktogon przekryty sklepieniem klasztornym. Obejście sklepione krzyżowo na poziomie przyziemia i kolebkowo na poziomie empor. Empory otwarte dwukondygnacyjnymi przezroczami na kolumienkach według wzoru kaplicy akwizgrańskiej.

Essen, obecna katedra. Pierwotnie kościół ka-noniczek, ok. 1050. Obejście i empora zach. chóru wzniesione na wzór trzech boków akwiz-grańskiego ośmioboku. Wraz ze wznoszącą się nad nimi wieżą i dwiema wieżyczkami schodowymi tworzą rpdzaj masywu zach., poprzedzonego atrium. Ściany wewnętrzne artykułowane niszami.