Chrześcijanin nie tylko powinien wiedzieć, jakie symbole są sprzeczne z nauką Ewangelii, ale przede wszystkim znać i rozumieć treść symboli chrześcijańskich. Wobec ich bogactwa zawartego w Słowie Bożym, w pismach Ojców Kościoła, w ikonografii, w Liturgii, stajemy często bezradni. A przecież w pierwszych wiekach to właśnie symbole były znakiem rozpoznawczym wierzących w Chrystusa w czasie prześladowań. Poniżej zostały umieszczone tylko niektóre symbole. Oczywiście liczba ich jest dużo większa.
Symbole chrześcijańskie
0
ICIITirYS - gnskie słowo oznaczają* o ryby, a jednocześnie będyc v anagramem «h! Icsms Chr&tas Theeu Hytos Ścier, * żyli „Jezus Chrystus, Boga Syn, Zbawiciel". Dla pierw -szy* h * hrzrści janin była ona szczególnym znakiem rozpoznawczym w okresie prześladowań oraz znakiem Eucharystii. Według Ewangelii ryby zostały rozmnożone razem z chichami.
Chi-ro *zyli grecka litera X (chi)
1 nakładająca się na ni.) litera r (n») - pierwsze dwu* litery słowa XpKuo«i (Chrystus)
Istnieją różne tłumaczenia lego symbolu:
1. Skrót trzech pierwszych liter imienia Jezus (gr. IHEOYE). Trzecia litera sigma E uległa latynizacji i zaczęto w zapisywać jako „S~.
2. „lesuS Hominum Salvator" („Jezus, Zbawuiel człowieka")
3. „In Koc signum (vmcos)“ (,W tym znaku (zwyciężysz)").
O
ZQH
Z
Formuła Światlo-Zycie (fos-dzoe) zapisana jest w kształcie krzyża, /awierajyca podstawowy zasady życia chrześcijańskiego jedność wiary i życia wiary. Omega, która /♦■spala dwa gn\ kie słowa oznacza Ducha świętego, który sprawia ty jedność Światła i życia.
Symbolika alfy i omegi pochodzi z Apokalipsy św. Jana, gdzie określony jest w ten sposób Bóg (1.8; 21,6) i Jezus (22,13). z dopowiedzeniami „Początek i Koniec"" (1A 21 jb; 22.13) i „Pierwszy i Ostatni" (22,13). Te dwie litery sy symbolem wszechmocy Boga i Chrystusa jako Stwórcy i Tego, który wszystko dopełnia. Podobnie jak A i Q sy poczytkiem i końcem alfabetu grec kiego. Lik Bóg jest poc zytkiem l celem wszystkiego.
Swifta pirczff
Równoramienny kr/.yz i cztery symetrycznie ułożone litery KT XC
ic|xc
NI | KA
NI KA. Litery to slanowiy grecki skrót słów: IC- Jezus, XC - Chrystus, NIK A - nvyóf/a. Chrystus jest zwycięzcy u krzyż Jogo jest zw)v i\stwcm.
Golyb - symbol Ducha świętego, który pod* /as chrztu zslypił na Jezusa, pod postaćiy gołębicy. Duch Święty był obecny tak/.e pock /as stworzenia świata, w c hwi-li Zwiastowania oraz w dniu Pięć-d/tesiytniiy. Umiesz* zany był często na nac zyniach z olejami świętymi. Gołyb jest również, symbolem prostoty, W Ewangelii Mateusza znajdujemy wezwanie: Bydźcie prośc i jak gołębice....
Baranek - Księga Wyjścia mówi o jednorocznym baranku, którego kn*w oc aliła pierworodnych synów Izraela z niewoli egipskiej. Ewangelia wskazuje* na Baranka. Jezusa Chrystusa, który przez Krew swojy wyzwolił nas od śmierci. Apokalipsa natomiast prezentuje opis weselnych godów Baranka, jednoczy*ego się /Oblubienicy-Kościołem. Dlatego też Zbawiciel jako Zwycięzca, jest przedstawiany jako baranek wielkanocny z krzyżem albo chorygiewky.
Krzyż łaciński - podstawowa forma krzyża chrześcijańskiego. Jest Symbok*m ukrzyżowania Chrystusa, znakiem miłości i Jogo zwycięstwa nad grzechem i śmiemy.
Krzyż grecki - jedna z form krzy/a. Symbolizuje* uniwersalizm c hrześcijaństwa: cztery ramiona to cztery strony świata. Greccy Ojcowie Kościoła widzieli w krzyżu symbol Chrystusa, który rozpostarty na drzewie męki obejmuje cały wszechświat jego wysokość i głębokość, szerokość i długość.
Krzyż jerozolimski - duży krzyż laskowany, w kyt.uh którego u-mies/czono cztery małe krzyże grec ku*. Pięć krzyż)* symbolizuje* pięć ran Chrystusa.
X
Krzyż św. Andrzeja - w kształcie* greckiej litery X od słowa Xpunos (Chrystus). Kształtem przypomina drzewo na którym poniósł śmierć św. Andrzej
Krzyż św. Antoniego - w kształcie dużej litery „T" lub gn*c kiego tau, przybiera często formę laski (tradycyjny atry but św. Antoniego, na różnyc h przedstawieniach św. Antoni podpiera się lasky). Prorok Ezcs hiel w swojej wizji kn*śli z rozkazu Boga znak ,.tau" na c zoki* h tych, którzy zachowah wiarę. Według Ojców' Kościoła czynność* ta wskazuje na krzyż, jako znak Odkupienia, pieczęć wybranych.
Krzyż prawosławny - krzyż o ośmiu końc a* h. Na osi wertykalnej znajdujy się trzy belki poprzeczne: górna oznat za tabliczkę z napisem wska/ujyc ym na winę skazanego: 1NRI -Jezus Na/arejc zyk Krć»l Żydowski; środkowa - dla ryk ukrzyżowanego Chrystusa; dolna pod nogi Chrystusa inaczej niż. w tradycji katolickiej, nogi Chrystusa przebite sy dwoma gwoździami, każda noga oddzielnie. Jeden koniec dolnej belki jest podniesiony. Ten konic*t pokazuje* na niebo, dokyd udał się Dobry Łotr, drugi koniec , opuszc zony, wskazuje* na piekło, miejsce dla drugiego łotra, który me wyraził skruchy.
Krzyż widlasty - przypomina grecky literę „Y". Pierwotnie* symbolizował tchnienie i wodę chrzcielny, w swojej symbolice nawiyzujc do dr/**wa żyda.
Krzyż papieski - forma krzy/a z trzema poprzeczkami, który mogli posługiwać się papieże w swok h her-bae h itn. Trzy belki sy symbolem Trójcy świętej. Krzyż, len jest również symbolem władzy papieskiej.
Krzyż kardynalski
- kr/.yz z dwiema poprzeczkami. Mo/e posługiwać się nim kardynał np. w herbach.
KI. Radosław Rotman. rok V