Słowotwórstwo pojęcia

ADIDEACJA

•    Łac. „ad” = dodatek, do, uzupełnienie; „idea” = prawzór, idea.

•    Niewielka zmiana brzmienia wyrazu, powodująca jego upodobnienie do innego wyrazu o odmiennym znaczeniu i różnej etymologii.

•    Przekształcony wyraz zyskuje szczególną wyrazistość stylistyczną, zazwyczaj żartobliwą lub komiczną.

•    Np.: gierkokatolik, pisarz posłusznego wzrostu, kotlet poniewierany.

TYPY SŁOWOTWÓRCZE

.Uy

•    Grupa wyrazów utworzonjrwg tego samego modelu i mająca wspólne znaczenie strukturalne.

•    Np.: koparka, zwijarka, sprężarka, kruszarka.

KATEGORIA SŁOWOTWÓRCZA

•    Grupa formacji-wyrazów, które mimo odmiennych modeli, na jakich są oparte, łączy wspólne znaczenie strukturalne.

•    Np.: nazwy wykonawców czynności - biegacz, śpiewak, muzyk, nauczyciel.

UNIWERBIZACJA

•    Utworzenie 1 wyrazu z połączenia wyrazowego.

•    Wprowadzenie nazwy 1-wyrazowej na miejsce 2-wyrazowej.

•    Np. odrzutowiec (zamiast: samolot odrzutowy), motorówka (łódź motorowa), poprawczak (dom poprawczy), gumiak (but gumowy).

UNIWERBIZANT

•    Ekwiwalent, synonim wyrazów, które go stworzyły.

LEKSYKALIZACJA

•    Zatarcie wyrazistości budowy słowotwórczej wyrazu.

•    Np.: łamigłówka.

PARAFRAZA SŁOWOTWÓRCZA

•    Rodzaj definicji słowotwórczej.

•    Idealna parafraza słowotwórcza:

© Podanie podstawy słowotwórczej;

© Wyraz motywowany jest tą częścią mowy, którą definiujemy;

© Oddanie znaczenia wyrazu motywowanego.

DEZINTEGRACJA SŁOWOTWÓRCZA

•    Uszczuplenie podstawy słowotwórczej o element niefleksyjny.

•    Np.: dyr, spec.

KOMPOZYCJA

•    Scalanie wyrazów już istniejących.

•    Np.: roboczogodzina, komputeropisanie.

ABREWIACJA

•    Mechanizm tworzenia skrótowców.

WĘZEŁ MORFOLOGICZNY (SUPERPOZYCJA)

•    Nakładanie się morfemów.

•    Zatarcie granicy między 2 bezpośrednio następującymi po sobie morfemami (morfemem leksykalnym i sufiksem).

•    Np. czeski, niemiecki, brzeski, polski, nyski.

•' c^eoK - kk^s-\ , WjcwacCć " ot-¹—i _f boi ^ois "sb 'i j