t2 2

- 2 - ...

3. Środki - dostępne we współczesnym' prawie międzynarodowym,które mają już - lub mocją mi ei. zastosowanie do ochrony środowiska;

a)    urnowy międzynarodowe': powszechne, (konwencje),regionalne (subre-: gi onal ne} dwustronne , zarierane w.Tamach euroręgiTohówjf;

b)    uchwały organizacji n;iędżynarodowycb (szczególna rola' 0NŻ)>-

c) 'decyzje organów wykonawczych (komitety,komisje) przewidzianych'.’ .

w umowach-j    .    • •    ’^v . •    . • •

d)    zwyczaj międzynarodowy^ '    '•

e)    ogólne • zasady prawaj

f)    pomocnicze środki U3i3lania norm prawa środowiska.- orzecznictwo sądów międzynarodowych,dhktr.yna (nauka" prawa),

. Czynniki pozaprawne - wy.iiki badań przyrodniczych _t

4.    środki egzekwowania międzynarodowego prawa .środowiska .

a)    kontrola międzynarede <a .-    ,    • . _s ■    ;

b)    obowiązek pokojowego 'ałatwiania .spojfrów międzynarodov/ych    * •

c)    odpowiedzialność za szkodę - państwo-jednostka .

d)    obowiązek ścigania i zarania za szkody .wyrządzone w środowisku

naturalnym .    .    '...    -■    ■ "•    . /    .’    -| .• • •

e) środkl przymusu stosow ane poza'.granicami jurysdykcji pa.tistw-

f)    jednostronne akcje prewencyjne

g) . środki . przymusu stosouane wobec państw

(np. Irak 'podpalenie szybów naftowych w Kuwejcie.. )

h)    użycie siły zbrgjnej w ostateczności

,111. Narodziny i rozwój międzynarodowego prawa (ochrony) środowiska

1.    Pierwsze umowy wielostronne-

-    KOnwencja o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa -' 19G2,Paryż

-    KOnwencja o utrzymaniu i ochronie fok futerkowych - 1911 -Waszyngton (USA, VL Brytania,3aponia,Rosja)

-    Porozumienie □ ochronie wód granicznych ~ 1909 (U5A,Kanada)

Prekursorzy współczesnej Koncepcji’ochrony środowiska:

-    KOnwencja o ochronie fajny i flory w naturalnych środowiskach' -•

1933,Londyn

Ścisła ochrona pewnych gatunków.dzikich zwierząt w Afryce,tworzenie parków narodowych    ’

-    KOnwfi^cja o ochronie i utrzymywaniu naturalnych środowisk 'na zachodniej półkuli - 1940,Wsszyngton .

Współczesśnie -.ważniejsi?:

-    KOnwencja o zakazie próg nuklearnych na Antarktyce - 19.59 (Kompleksowa ochrona fauny.i flory”)

-    K0nw{S\gfjce prawa morza - 1958, Genewa •

^zakaz zanieczyszczania ocranów przez ropę,rurociągi ,substancje

radioaktywne i przez eksploatację,/' _D, -

:    ■    ^J szelfu kontynentalnego

połowy,gospodarka żywymi zasobami mórzj    •

-    Układ o zakazie prób z bronią nuśklearną w atmosferze,przestrzeni kosmicznej i pod wodą - IV 63 - Moskwa,Londyn,Waszyngton

2.    • Kształtowanie się praw; ochrony środowiska-

Wzrost powszechnej świadorości zagrożeń dla biosferY. Ma tej bazie -wyrasta szeroki ruch ekologiczny jako alternatywa dla.społeczeństwa "konsumpcyjnego*'.    .

Rok przełomowy - 196B Strajki w wielu krajach

Organizacje międzynarodowe - angażują się w ochronę śroj/rfowiska. Przykłady - Rada Europy - Porozumienie Europejskie o restrykcjach' używania detergentów w środkach piorących i czyszczących EWG - Deklaracja o kontroli- zanieczYszcze/powietrza v Karta Wód Europejskich.    '. ^r7<< .    '