Untitled12(2)

Ty Zjednoczone, i ^w ten sposób

pfł^Sfi^Uia^Mjw^iBB^I^^oZiOTnacJ^jesrP •• j - ^fneryu*

i był taki nawet przed brytyjską gruntowną reformą podatko io"7Q ; losn mO,,

według dowolnych kryteriów

w 1979 i 1980 roku.

Nie ma wątpliwości, że — wwiug uuwuui^u w^ituuw — podatkowe są bardziej progresywne niż u naszych głównych konku rentów: w Niemczech i Francji. Ostre progresywne stopy być moż_c mają posmak idealizmu, ale ich skutkiem jest zmniejszenie bodźców gospodarczych do odnoszenia sukcesu, pracy i podejmowania ryzyk_a oraz faworyzowanie starań o ciepłe posady, gwarantujące niewielkie naruszenie czasu wolnego i komfortu gospodarstwa domowego. Jeśij gospodarka nie może zaoferować wielkiej nagrody za przedsiębio_r. czość, to człowiek ambitny będzie szukał korzyści w ubezpieczeniu i bezpieczeństwie, we władzy politycznej i biurokratycznej' mamonie Mówiąc krótko, wysokie stopy krańcowe nieustannie podkopują tę właśnie pracowitość i zdecydowanie, które są konieczne, by wykonać jakąkolwiek użyteczną pracę. Zmniejszają motywację do wybicia się, a zachęcają do wycofywania i powrotu do gospodarki domowej.

Ponieważ Stany Zjednoczone mają jeden z najbardziej stromo szczeblowanych systemów podatkowych na świecie — najbardziej represyjne dla bogactwa podatki — i ponieważ Stany Zjednoczone mają wyraźnie niższy wskaźnik prywatnych oszczędności i inwestycji niż którykolwiek z ich rywali, nie ma żadnej, najmniejszej wątpliwości, że należy drastycznie obniżyć nasze podatki od kapitału i inwestycji w wyższych przedziałach. Taki krok nie tylko zwiększy różnorodność i jakość naszych zasobów kapitału, zwłaszcza poprzez tworzenie nowych firm, ale także, jak utrzymuje Laffer, te obniżki spowodują wzrost wpływów budżetowych.

Z drugiej strony, Francja i Włochy mogłyby przesunąć się zdecydowanie w dół krzywej Laffera poprzez obniżki swych nieprawdopodobnie uciążliwych podatków na ubezpieczenie społeczne. Te podatki, z których trzy czwarte nominalnie odprowadzają pracodawcy we Francji, a dziewięć dziesiątych pracodawcy we Włoszech, zepchnęły większą część siły roboczej w tych krajach do podziemia gospodarczego. We Włoszech, jak się szacuje, jedna trzecia wszystkich pracowników działa w lavoro nero, na czarnym rynku pracy, który obejmuje mniej więcej cztery miliony obywateli często wykonujących pracę wytwórczą

292

lnicach i na opuszczonych poddaszach³⁶. Wielka Brytania, Szwe-j Stany Zjednoczone mogłyby także przesunąć się zdecydowanie f|dół krzywej poprzez obniżkę stóp podatku dochodowego. Zwłaszcza Ł Wielk'^ej Brytanii i Szwecji można znaleźć wiele dowodów na to, ^yHikanie podatków osiągnęło rozmiar epidemii w końcu lat siedemdziesiątych- W Szwecji absencja pracownicza wzrosła średnio do 16 Igd w ciągu roku (w Stanach Zjednoczonych wynosi ona 3,5 dnia)²⁷, cofania się z rynku pracy stały się takim problemem, że rząd zaoponował opodatkowanie wszelkiego rodzaju hobby i innych aktywach form wypoczynku. Sławiony ekonomista Gunnar Myrdal, socjalista przez całe życie, poczuł się zmuszony do otwartej krytyki podatków pochodowych. Myrdal napisał:

¹ Moja główna konkluzja jest taka, że podatki dochodowe są złe * z kilku względów. [...] U większości ludzi [...] wysoka i pro-gresywnie powiększająca się stopa podatkowa musi powodować , obniżenie chęci do pracy ponad to, co konieczne. Poprzez obni-' ® zenie podatku dochodowego, irracjonalne przesuwanie się inwestycji z produkcji na trwałe dobra konsumpcyjne stałoby się mniej dotkliwe. [...] Jest faktem, że podatek od konsumpcji (nalegał on na przyjęcie podatków od wartości dodanej) stanowiący podatek od standardu życia, a nie od standardu dochodu, a zatem dający premię za oszczędzanie i akumulację kapitału, powinien podobać się każdemu, zwłaszcza w tych czasach. [...] Spośród wszelkich wad naszego systemu podatków dochodowych najpoważniejszą według mnie jest to, że przepisy prawa bezpośrednio zachęcają nas do stosowania uników podatkowych i oszustw podatkowych. Uczciwość Szwedów była powodem do dumy dla mnie i mego pokolenia. Obecnie mam wrażenie, że stajemy się narodem kombinatorów, z powodu złych praw²⁸.

Panie Myrdal, niech Pan się spotka z Arthurem Lafferem.

W końcu lat siedemdziesiątych gubernator Puerto Rico, Carlos Romera Barcelo, miał to szczęście, że spotkał się z Lafferem; Jude Wan-niski, który także konferował z Barcelem miał wystarczająco dużo odwagi, by zakończyć swą książkę prognozą, że przeformowanie por-torykańskich stóp podatkowych w górnych przedziałach tabeli podat-