Warzywnictwo084

Opis botaniczny

Łodyga fasoli jest zielna, tylko niekiedy u nasady zdrewniała. Ma ona różną długość i sztywność. Liście są nieparzystopierzastozłożone. Kwiaty fasoli charakteryzują się przeważnie barwą białą, rzadziej fioletową fioletowoczerwoną lub czerwoną.

Strąk fasoli jest mięsisty w stanie niedojrzałym, a suchy po dojrzeniu. Nasiona są różnego kształtu, wielkości i barwy.

Fasola jest rośliną ciepłolubną o stosunkowo krótkim okresie wegetacji. W stanie dzikim fasola jest rośliną dnia krótkiego. Odmiany użytkowe fasoli, uprawiane w naszej strefie klimatycznej, są w zasadzie fotoperiodycznie obojętne, jedynie niektóre późne odmiany reagują na krótszy dzień obfitszym kwitnieniem i zawiązywaniem strąków.

Cechy odmianowe

Pod względem długości łodygi i jej sztywności oraz pokroju rośliny dzielimy odmiany fasoli na:

1.    Karłowe - do 60 cm wysokości, o sztywnej silnie rozgałęzionej łodydze i wzniesionym krzaczastym pokroju.

2.    Tyczne - o pędach wiotkich, długości 2-3, a nawet 4 m, owijających się dookoła podpory. Odmiany te są późniejsze, ale bardziej plenne niż odmiany karłowe.

3.    Biczykowe - o pędach długości 80-120 cm (czasem do 200 cm) i w górnych częściach wiotkich, nie mających zdolności owijania się dookoła podpory.

Strąki fasoli zawierają różną ilość włókna. Według zawartości włókna w strąkach wyrośniętych, lecz niedojrzałych, dzielimy odmiany na bezwłókniste i włókniste. Odmiany bezwłókniste zawierają w świeżej masie strąków poniżej 0,08% powietrznie suchej masy włókna. Jego zawartość decyduje o sposobie użytkowania. Odmiany bezwłókniste są uprawiane dla niedojrzałych strąków i noszą nazwę szparagowych. Odmiany włókniste są uprawiane dla suchych nasion - „na suche ziarno”. Po zaschnięciu strąki odmian włóknistych są gładkie i łatwo pękają co ułatwia młócenie, natomiast suche strąki odmian szparagowych są pomarszczone i trudno się młócą. Istnieją także odmiany uprawiane dla niedojrzałych nasion nazywane flageolet.

Strąk fasoli szparagowej, zależnie od odmiany, może mieć w fazie dojrzałości zbiorczej barwę żółtą lub zieloną. U niektórych odmian o zielonym strąku występuje skłonność do fioletowych przebarwień, najczęściej w postaci smug. Odmiany zielono-strąkowe są na ogół plenniejsze i bardziej odporne na choroby i warunki środowiska. Poza tym strąki ich zawierają karoten, który u odmian żółtostrąkowych występuje w ilościach śladowych. Strąki dobrej odmiany szparagowej powinny być mięsiste, proste, dostatecznie długie (co najmniej 9 cm), o przekroju okrągłym lub owalnym i o gładkiej powierzchni, bez przewężeń i wybrzuszeń w miejscach wykształcania się nasion.

84