UNTITL33

wnikali głębiej w to zagadnienie^{1 2 3}. Rozumowanie leżące u podstaw tej koncepcji mówi o tym. że wnioskowanie staje się tym łatwiejsze im więcej mamy wskazówek. Być może jest to prawda, ale w dalszym ciągu bez odpowiedzi pozostaje pytanie o to, ile wskazówek potrzebujemy? Pytanie to jest szczególnie istotne, ponieważ nie wszystkim wskazówkom albo, jak w naszym przypadku, wskaźnikom, przypisana jest ta sama waga, w wyniku czego możemy potrzebować więcej jednych i mniej innych. Koncepcja całkowitego prawdopodobieństwa pozwala znaleźć odpowiedź na to pytanie.

Patrząc z innej perspektywy i biorąc pod uwagę rozliczne wskaźniki będące dzisiaj w użyciu, można by argumentować, że wystarczy, jeśli część wskaźników funkcjonuje dobrze, aby porzucić resztę z nich. W rzeczywistości jednak spora część wskaźników dobrze funkcjonuje, ale tylko w pewnym zakresie, z czego zdają sobie sprawę doświadczeni analitycy wykresów. Ten trwały mankament przyczynił się do szukania nowych wskaźników, co do których żywi się nadzieję, że będą lepsze. Ponieważ ten mankament jest bezpośrednią konsekwencją w znacznym stopniu losowego charakteru rynku, dlatego trudno go usunąć i w związku z tym najlepszym wyjściem nie jest włączanie kolejnych słabych i pseudoefcktywnych wskaźników' do ich istniejącej już kolekcji, ale wykorzystanie kombinacji dostępnych wskaźników.

Wejście i wyjście

Zasada potwierdzenia pozwala nam także na ustanowienie własnych kryteriów i standardów wejścia na rynek i wyjścia z rynku. Ich wybór jest elastyczny i uzależniony od indywidualnych skłonności i preferencji. Ponadto kryteria te mogą być w każdej chwili zaadaptowane do nowych okoliczności poprzez zmianę doboru wskaźników lub wartości parametru P, oraz P, czyli odpowiednio parametru całkowitego prawdopodobieństwa i prawdopodobieństwa jednostkowego wskaźnika.

Przed wejściem na rynek ustalamy naszą strategię inwestycyjną poprzez dobór poziomów operacyjnych P, (wejścia i wyjścia), a także obliczamy przybliżoną liczbę wskaźników, z których będziemy korzystać. Prawdopodobieństwo P sukcesu wskaźnika może zmieniać się wraz ze zmianą danych, i prawdopodobieństwo każdego wskaźnika może być inne niż prawdopodobieństwa innych wskaźników. Na przykład w przypadku trendów prostoliniowych, siła trendu długoterminowego może być o wiele większa niż siła innych trendów i wówczas wartość P może się wahać pomiędzy minimalnym dopuszczalnym poziomem wynoszącym 0,50 (równym prawdopodobieństwu wyniku rzutu monetąI i najwyższym, wynoszącym 1,00. Patrz rozdział trzeci. Z drugiej jednak strony, nawet ..zoptymalizowane", przynoszące w długim okresie zysk przecięcia średnich kroczących często charakteryzują się niskim prawdopodobieństwem P rzędu 0,25-0,45 (25-45 procent, będącym procentowym udziałem liczby inwestycji przynoszących zysk w całkowitej liczbie inwestycji w badanym okresie). Zatem okazuje się, że dla ustalenia przybliżonej liczby pożądanych wskaźników wygodniej jest pójść na kompromis i założyć średnią wartość wszystkich jednostkowych P z przedziału 0,45-0.55, czyli choćby P = 0.50.

Napotykane w praktyce prawdopodobieństwa są takiego rzędu, że wielkości P, otrzymane dwiema metodami niewiele odbiegają od siebie. Kiedy na przykład mamy do czynienia z pięcioma wskaźnikami oznaczonymi prawdopodobieństwami P - 0,30, 0,35, 0,40, 0,60 oraz 0.90, dającymi średnią P = 0,51, wówczas otrzymujemy:

P, = 1 -(1 -03)(1 -0,35)(1 -0,4)(1 ~0,6)(l -0,9)

= 0,989 = 98,9%

co jest w zasadzie bliskie prawdopodobieństwu uzyskanemu przy użyciu średniej P = 0,51, czyli:

P, = 1 —(1 —0,51)”

= 0,972 = 97,2%

Wracając jednak do całkowitego prawdopodobieństwa P„ powiedzmy, że podjęliśmy decyzję wejścia na rynek w momencie, kiedy prawdopodobieństwo to będzie wynosiło 0,80 lub więcej (teoretycznie dopuszczalna jest każda wartość P. większa niż 0,50, w zależności od skłonności inwestora do ryzyka). Przy założonej średniej wartości P = 0,50 i P. - 0,80, wartości P, w' tabeli 2.1 uzyskane zostały z równania (1). Tabela pokazuje, że dla P = 0,50 i P, = 0,88 (najbliższa wielkość równa lub większa od 0,80), w ogólnym przybliżeniu będziemy potrzebowali dla rozpoczęcia inwestycji trzech potwierdzających wskaźników. Jeśli jednak zdecydujemy się na P, = 0,90 lub 0,75, wówczas pożądana liczba wskaźników będzie odpow iednio wynosiła cztery lub dwa. Następnie wybieramy nasze trzy wskaźniki, na podstawie dokładnej wartości ich prawdopodobieństw P określamy bardziej dokładną wartość P,, po czym porównujemy wartości. Jednak w praktyce rzadko kiedy przeprowadza się lego typu operacje - są one uzasadnione tylko w przypadku, kiedy ma dojść do ważnego wejścia na rynek lub wyjścia z rynku.

1

W.L. Jiler, How Chara are used iii Commodily Pncc Forecasung, Commodily Rescaren

2

Publicutlons Co.. New York 1977; A. Sklarew, Tecltniijucs oj a Professional Comniodisy Chor:

3

Analni, Commodily Research Bureau. I:ic.. New York 1980.