wyklad26

GADY Reptilia

Przodkami płazy tarczogłowe (meandrowce Labirynthodontia), Seymuria

Najprymitywniejsze- kotylozaury- z późnego karbonu (wymarły w triasie)

• 1 kłykieć potyliczny

• czaszka ciężka (bez dołów skroniowych)

• brak podniebienia wtórnego

• bardzo mały mózg

• miednica zrośnięta z kilkoma kręgami krzyżowymi Perm- wiele linii rozwojowych od kotylozaurów:

Charakterystyka gadów współczesnych

• Owodniowce

• Umożliwienie rozwoju zarodka w warunkach lądowych (produktem końcowym kwas moczowy)

Skóra sucha, ze zrogowaciałym naskórkiem- łuskami lub pancerzem

• Ograniczenie utraty wody

• Uniemożliwienie oddychania skórnego (oddychanie wyłącznie płucami, klatka piersiowa zwykle z mostkiem, mięśnie międzyżebrowe)

• Naskórek złuszcza się i odrasta stopniowo- krokodyl albo zrzucany równocześnie (wylinka)- jaszczurki i węże

• Brak gruczołów poza zapachowymi (gody, odstraszanie)

Dalsza ewolucja typów płuc- ptasi (przyrośnięte o ścian klatki piersiowej) i ssaczy (swobodnie leżą w jamie ciała)

Podział pracy w obrębie serca (komora całkowicie lub częściowo dwudzielna, połączenie lewego i prawego łuku aorty)

Zdolność do syntezy kwasu moczowego (oszczędzanie wody), kloaka (stek)

Gruczoły solne (na głowie, ujścia w różnych miejscach)

Rozród:

• Składanie jaj zawsze na lądzie

• Zapłodnienie wewnętrzne (narząd kopulacyjny u samców)

• Jaja większe od płazich (lepsze zaopatrzenie w żółtko)

• Gruba osłonka

• Uzależnienie od klimatu ciepłego (żyworodność na północy)

• Termoregulacja behawioralna i fizjologiczna (naczynia podskórne, skurcze)

• Małe wahania temperatury ciała

• Dzienna aktywność (nocna tylko w tropikach)

• Temperatura a płeć potomstwa (żółwie, część jaszczurek i krokodyli)

• Niskie roczne zapotrzebowanie pokarmowe