1

178 ANITA HAS-TOKARZ

wideokHpy, bajki, na grach komputerowych i grach wideo skończywszy, Istota wielokrotnego powielania wątku wampirycznego wydaje się rzeczywiście tkwić w tym - jak sądzi Maria Janion - że de facto wątek ten ma wymiar miłosny, czy wręcz erotyczny: „w nim skupiły się w dzikim, okrutnym nasileniu wierzenia ludowe i słowiańskie, w nim rozpętywały się wyuzdane moce Erosa i Tanatosa”³⁷. Uwikłanie wampiryzmu w sensy psychoanalityczne sprawiło, że kultura współczesna nadała tej postaci wymiar globalny i symboliczny - wampir obrazując człowieka, który dąży do samozagłady, zaczął tłumaczyć fenomen autodestrukcji. Równocześnie, jako figura personifikująca wszelkie Zło, wampir stał się desygnatem istniejącej aktualnie cywilizacji przemocy i grozy.

³⁷ M. Janion, Wobec zła, s. 40.

Obcość i dekoracje w systemie rozrywkowym Blade Runner

Powieść Philipa K. Dicka Czy androidy śnią o elektrycznych owcach wydana została w roku 1968, ale jej druga młodość, znacznie burzliwsza od pierwszej, przypada na drugą połowę lat 80. XX wieku. Stało się to za sprawą filmu pod tytułem Blade Runner (Łowca androidów) z roku 1982. Blade Runner, po początkowej klęsce finansowej, dzięki kasetom wideo zdobył uznanie niewielkiej, ale stale rosnącej grupy fanów i w ciągu kilku lat wszedł do kanonu gatunku science fiction, znajdując liczne naśladownictwa. Zainteresowanie publiczności było tak znaczne, że film wszedł na ekrany ponownie w roku 1990, jako tak zwana „wersja reżyserska”. Gra komputerowa Blade Runner trafiła na rynek w roku 1997, a piętnaście lat, które upłynęło od premiery filmu, dowodzi trwałości zainteresowań odbiorców.

Film Blade Runner jest dobrze opisany w piśmiennictwie filmoznaw-czym, doczekał się nawet nobilitacji w postaci osobnego tomu serii „Modem Classics” wydawanej przez BFI¹. Oczywiście analizy uwzględniają fakt, że z formalnego punktu widzenia Blade Runner jest adaptacją, traktują ten film jednak jako dzieło całkowicie samodzielne. Choć powyższy punkt widzenia wydaje się zrozumiały i pożyteczny, wywołuje jednak inne pytania: jakiego rodzaju zależności łączą trzy wymienione wyżej teksty (oraz wiele innych, takich, jak muzyka Vangeli-sa do filmu, komiks, liczne strony internetowe poświęcone Łowcy androidów), w jaki sposób teksty te oddziałują na siebie, nie tylko w prostych relacjach opartych na chronologii, ale także w bardziej skomplikowanej sieci interpretacji achronologicznych, wreszcie - jak funkcjonują

1

S. Bukatman, Blade Runner, London 1997.