0000004 (18)

408 Urazowe uszkodzenia narządu ruchu

n. Złamania paliczków paznokciowych

Złamania paliczków paznokciowych występują w trzech postaciach: zmiażdżenia, złamania zgięciowego i oderwania przyczepu ścięgna prostownika.

Złamania typu pierwszego są zazwyczaj wieloodłamowe i otwarte. Postępowanie, z zasady chirurgiczne, polega na usunięciu wolnych odłamów i skróceniu paliczka, zachowaniu paznokcia względnie jego łożyska i pokryciu miejsca złamania skórą a w razie jej braku wolnym jej przeszczepem. Jako unieruchomienie na okres 15 dni wystarcza kilka warstw przylepca.

W złamaniach zgięciowyeh w obrębie trzonu z uszkodzeniem paznokcia i jego łożyska, skóra jest zazwyczaj tylko rozdarta. Po chirurgicznym opracowaniu i-any nastawia się odłamki i ewentualnie, jeżeli nastawienie nie jest stabilne, zespala drutem Kirschnera wprowadzonym przez opuszkę palca. Jeżeli paznokieć jest częściowo oderwany od łożyska, odprowadza się go na miejsce i unieruchamia opatrunkiem in situ.

Oderwanie ścięgna prostownika razem z odłamkiem kostnym jest wskazaniem do doraźnego zeszycia.

o. Zmiażdżenie kciuka

Obrażenia kciuka należą do najczęstszych obrażeń narządu ruchu. Częstość ich wzrosła w miarę wprowadzania maszyn w najrozmaitszych gałęziach przemysłu. Rodzaj obrażeń jest różny: od zerwania skóry z części lub z całego palca — do zmiażdżenia wszystkich tkanek i urazowej amputacji części lub całego palca. W sprawności ręki największą rolę odgrywa kciuk ze względu na wielostronność jego czynności. W doraźnej interwencji chirugicznej obowiązuje zasada ratowania każdego niemal milimetra każdego z palców, a zwdaszcza kciuka.

Z urazów kciuka, w' praktyce dwa zagadnienia wysuwają się na czoło: zdarcie skóry z palca przy zachowaniu żywotności głębszych tkanek oraz urazowa amputacja w^rzględnie zmiażdżenie wszystkich tkanek. W obu przypadkach celem postępowania leczniczego jest odtworzenie narządu.

a)    W zdarciach skóry stosuje się doraźnie plastykę skóry uszypulowa-nym płatem pełnej grubości skóry brzucha, spos. Fiłatowa-Gilłesa.

b)    W amputacjach urazowych — wytwarza się doraźnie palec skórny, jak w przypadkach zdarcia skóry — jako pierwszy etap plastyki kciuka, w drugim lub trzecim etapie wszczepia się w wytworzony w ten sposób palec skórny, autoplastyczny przeszczep z żebra lub grzebienia kości biodrowej. W wyjątkowych przypadkach można wytworzenie palca skórnego i wszczepienie przeszczepu kostnego wykonać równocześnie, skracając plastykę kciuka do dwu zabiegów (Nowak, 1963).

c) W zmiażdżeniach bez większego ubytku skóry, po mechanicznym i chirurgicznym oczyszczeniu rany i przywróceniu zmiażdżonym paliczkom kciuka kształtu zbliżonego do prawidłowego przezskórnym ich przemodelowaniem i po podaniu miejscowo antybiotyku, unieruchamia się zmiażdżony palec w odwiedzeniu i w wyproście, w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny dłoni, w dłoniowej łusce gipsowej sięgającej od łokcia do końca kciuka. W okresie pozabiegowym stosuje się ogólnie antybiotyki w ciągu około tygodnia. Opatrunki zmienia się, nie zdejmując gipsowej łuski, jedynie w razie bólu lub podwyżki ciepłoty.

p. Doraźna plastyka skóry kciuka

1)    Po chirurgicznym oczyszczeniu rany, usunięciu tkanek zabrudzonych i martwych oraz zmiażdżonych krawędzi skóry a także dokładnym spłukaniu całej rany 3% roztworem HoOo i ciepłym płynem fizjologicznym, owija się ranny kciuk jałowym wilgotnym gazikiem.

2)    Skórę brzucha między łukiem żebrowym a pępkiem znieczula się w postaci czworoboku o boku 8—10 cm. Wzdłuż trzech boków czworo-

Hyc. 193. Plastyka skóry kciuka: a — wytworzenie płata ze skóry brzucha; b okrycie płatem obnażonego paliczka.