0000005 (18)

410 Urazowe uszkodzenia narządu ruchu

boku nacina się skórę i odłuszcza od podłoża. Z uniesionego w ten sposób płata usuwa się tkankę tłuszczową. Po dokładnym zahamowaniu krwawienia zeszywa się ze sobą oba równoległe do siebie brzegi płata szwami jedwabnymi lub silkiem, jak najdalej ku szypule. Ubytek skóry powstały przez uniesienie płata zmniejsza się przez wytworzenie i zeszycie z brzegami ubytku jednego lub dwu nowych płatów czworobocznych lub trójkątnych — górnego i dolnego (ryc. 193). Plastyczne zmniejszenie ubytku umożliwia zeszycie palcowatego płata pierwotnego niemal do samej szypuły.

3) Ranną powierzchnię kciuka obsypuje się antybiotykiem i wprowadza palec w wytworzony uprzednio rurkowaty płat skórny, uszypułowa-ny od tyłu i góry. Wolną krawędź płata zeszywa się ze skórą kciuka jedwabiem lub silkiem.

Kończynę unieruchamia się na tułowiu opatrunkiem Dessaulta wzmocnionym opaskami gipsowymi dbając o to, by szypuła płata nie była uci-snięta. Po przygojeniu się płata skórnego i próbie jego „wygłodzenia” podcina się stopniowo jego szypułę po upływie 3 tygodni. Po definitywnym odcięciu ścina się nadmiar skóry płata na końcu palca i formuje pokrycie jego opuszki.

Po upływie około tygodnia rozpoczyna się czynne uruchamianie palca.

r. Doraźna plastyka kciuka w amputacjach urazowych

Doraźna plastyka zarówno kości, jak skóry odciętego kciuka może być wskazana jedynie w wyjątkowych przypadkach, w których nie było w chwili urazu warunków do poważnego zanieczyszczenia rany. W przypadkach niepewnych wykonuje się plastykę dwu- względnie trójczaso-wą; w pierwszym akcie plastykę skóry, a po 3—4 tygodniach równocześnie z odcięciem skórnego płata wszczepia się w kikut kciuka przeszczep z żebra chorego lub z grzebienia kości biodrowej. Jeżeli jałowość szypuły płata nie jest pewna, zeszywa się koniec palca skórnego, a kość wszczepia się w trzecim etapie po kilku tygodniach.

Technika zabiegu (ryc. 194). 1. Po opracowaniu rany i po oszczędnym ścięciu krawędzi skóry i końca kostnego oraz po przyszyciu końców ścięgien do okostnej kikuta, wytwarza się ze skóry brzucha palec skórny. Koniec palca skórnego zeszywa się starannie ze skórą amputowanego kciuka w sposób poprzednio opisany.

2. Po odcięciu szypuły płata skórnego, po upływie 3—4 tygodni, nacina się płat w podłużnej jego bliźnie na przejściu w kikut kciuka oraz skórę kikuta na przestrzeni 2—2,5 cm. Po rozchyleniu brzegów skóry odświeża się powierzchnie przecięcia kikuta kciuka i wytwarza w niej (a przy braku człona podstawowego — w I kości śródręcza) kanał głębokości l^x/i—2 cm, o średnicy przewidzianego przeszczepu. Ranę zamyka się czasowo.

3. Z żebra pobiera się podokostnowo, w znieczuleniu miejscowym i na takim poziomie, by krzywizna żebra odpowiadała krzywiźnie wyprostowanego kciuka drugiej ręki chorego, odpowiednio długi odcinek. Koniec odcinka ścina się odpowiednio do kanału wytworzonego w kikucie kciuka. W postępowaniu trójczasowym przeszczep wprowadza się przez nacięcie u podstawy skórnego przeszczepu najpierw ku wolnemu końcowi palca skórnego, a następnie cofając go, zaklinowuje się jego koniec w kanale wytworzonym w kikucie kostnym.

W postępowaniu dwuczasowym wprowadza się przeszczep przez koniec palca skórnego.

Montaż można wzmocnić wprowadzając przez przeszczep w kikut kciuka gruby drut Kirschnera lub cienki grot Steinmanna (ryc. 194).

Ranę u podstawy kciuka zeszywa się jedwabiem. Kciuk unieruchamia się Ryc. 194. Kostna plastyka kciuka, w rękawicy gipsowej sięgającej od poziomu nadgarstka do końca palca (pozostałych palców nie ujmuje się w opatrunek gipsowy), na 6 tygodni. Unieruchomienie w nowym bezpod-ściółkowym opatrunku można przedłużyć poza ten okres, jeżeli zdjęcie rtg nie wykaże wgojenia się przeszczepu. Jeżeli przeszczep zespolono z kikutem grotem Steinmanna, przedłużanie unieruchomienia zewnętrznego nie jest zazwyczaj potrzebne.

W przypadkach, w których przeszczep wszczepiono w I kość śródręcza, można po przebudowie przeszczepu wykonać plastykę stawu śródręczno--palcowego w sposób typowy, z równoczesnym przesunięciem obwodowego przyczepu ścięgien zginaczy i prostownika na podstawę przeszczepu. Technika i doleczanie patrz t. III — Zesztywnienia.

D. URAZOWE USZKODZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ URAZY STAWU BIODROWEGO A. UWAGI OGÓLNE

Staw biodrowy jest wrażliwy na urazy w trzech okresach życia człowieka: w okresie pokwitania — przed zanikiem chrząstki wzrostowej uraz może spowodować złuszczenie się nasady głowy (epiphyseolysis, coxa va-