ffi Andrzo)Ox - zwroly lacińukio (boz części dotyczgcoj roloryki) - z wykładów prol. W Dajczaka dla grupy loronowoj
NSP 2011 - 2016 - worsja 3 - Times New Roman
lex prospicit, non rcspicit |
ustawa patrzy w przyszłość a nic w przeszłość |
Cessanle rntione legis, cessat i psi) lex |
jeśli odpada uzasadnienie uslawy, odpadu sama ustawa (przestaje obowiązywać) banko ryzykowna ir stosowania, nic jest powszechnie nr.nnwana |
k*\ iniusln non cst lc\ |
ustawa niesłuszna nie jest ustawą (prawodawcy nic nioZna wszystkiego) |
i ii (ci* aiTiii) sileni Icgcs |
pomiędzy armatami uslawy milczą (w sianie wojny lub w stanach wyjątkowych pewne ustawy mogą zostać zawieszone) |
iiiiIIu piiena sine legę |
nie ma kary bez ustawy ([IJ nie można wymierzyć kary za zachowanie, które nie jest przestępstwem w rozumieniu prawa, [II] nie można wymierzyć kary innej, niż kara przewidziana przez porządek prawny) |
nnlinm erinien sine lege |
nic ma przestępstwa bez ustawy (przestępstwem jest tylko takie zachowanie, które jest zabronione pod groźbą kary w chwili jego dokonywania) |
nii 1 In ni crimen sine (mena |
nie ma przestępstwa bez kary (kara powinna być nieuchronna) |
Benijrnius Icgcs inlerprelanilae suut, ipio Yolunlas car ii m conservettu* |
właściwe jest takie interpretowanie ustaw, które zachowuje cel ustawy |
Sclre Icgcs non lnie csl verha en nim lenere, sed vim ac poleslatein |
znać ustawy, to nie znaczy trzymać się ich słów, ale lego co wynika z ich tenoru (brzmienia / mocy / siły / sensu) |
in le}>il>iis magis siniplieilns i|iiain dilficultas placet |
w ustawach bardziej podoba się prostota jak złożoność |
consiielndo esl optima Icguin inlerprcs |
zwyczaj jest najlepszym interpretatorem ustawy (nie jest dobrym takie interpretowanie ustawy, które byłoby sprzeczne z jakimiś powszechnymi uchwalonymi praktykami) |
lilii los non distinguit, nec nos distinguerc dcbciiins |
tam, gdzie ustawa nie wprowadza rozróżnień nie powinniśmy dokonywać rozróżnień |
lege non distinguenlc nec nosteiim esl distinguerc |
nie ma rozróżnienia w ustawie, nie jesl naszą rzeczą rozróżniać |
lcx imperfcctn |
ustawa niedoskonała (ustawa nie przewidująca sankcji za jej naruszenie) |
lex minus t|iiain perfecta |
ustawa mniej jak doskonała (ustawa, klórcj naruszenie rodzi obowiązek wymierzenia jakiejś kary, natomiast czynność sprzeczna z ustawą jest ważna) |
lex perfecta |
ustawa doskonała (sankcja nieważności - czynność prawna sprzeczna z ustawą jesl nieważna) |
le\ plus quani perfecta |
ustawa więcej jak doskonała (ustawa, której naruszenie rodzi obowiązek wymierzenia jakiejś kary, a czynność sprzeczna z ustawą jest nieważna) |
lex ca usnę |
prawo sprawy (dla rozpatrzenia sprawy pobocznej stosujemy prawo właściwe dla sprawy głównej) |
le\ doniicilii |
prawo właściwe dla miejsca zamieszkania |
lcx fori |
prawo sądu (należy stosować prawo właściwie dla sądu rozstrzygającego daną sprawę) |
lex tur i net us |
prawo miejsca dokonania danej czynności prawnej |
lcx loci cclcbrntionis |
prawo miejsca dokonania aktów formalnych (np. małżeństwa) |
lex loci contrnctus |
prawo miejsca zawarcia umowy |
lex patriue |
prawo ojczyste (prawo lego kraju, którego obywatelem jesl dany podmiot) |
lex rei silne |
prawo miejsca położenia rzeczy |
liontiiii / bona |
dobra majątkowe (majątek) |
Kes eorporales |
obiekt materialny |
Kes incorpornles |
obiekt niematerialny |
Strona 3 z 10
his <|uo(l :iil personas pertinet |
prawo, które dotyczy osób |
Obligatio / ohligationes |
zobowiązanie posiadanie / władztwo faktyczne ([Ijposindacz nic musi |
Possessin |
być właścicielem, |llj ton kio włada darni rzeczą '■ zamiarem traktowania jej jak swojej) |
Dniuiiiinm / proprictas |
własność / władztwo prawne |
Im a in re aliena |
prawa na rzeczy cudzej / ograniczono prawa rzeczowe |
llcreditas |
spadek |
lloiniiimii causa oinne ins coiistitutuin sil |
wszelkie prawo jest ustanowione z powodu człowieka (od XVIII w. maksyma wskazująca na istnienie praw przyrodzonych przysługujących mu bo jesl osobii ludzk;|) |
Nascilurus pro iam italo habetur (pioticns dc conunodis cius agitur |
dziecko poczęte jest traktowane jakby się narodziło, gdy chodzi o jego korzyść (w tym brzmieniu |iojnwila się w średniowieczu, jest ona uogólnieniem dorobku argumcnlacyjnego który był budowany przez antyczne prawo rzymskie. (1) dopuszcza się przepisy prawne, w których uznaje się w sposób ogólny zdolność prawną dziecka poczętego jeśli dziecko urodzi się żywe, (II) dopuszcza się przepisy dotyczące szczególnych sytuacji, w których uznaje się zdolność prawną dziecka poczętego (PI.). Stanowi podstawę do rozszerzenia ochrony cywilnoprawnej dziecka poczętego. |
Matriinoniiiiii |
małżeństwo |
coniiiN |
małżonek (ogólnie) |
mantu*/ vir / vir -l- cottiux |
mąż |
niuritn / uxor |
żona |
Matriinoaiiiin Icgiliimiui |
małżeństwo wywołujące skutki prawne, zgodne z prawem, małżeństwo ważne |
MalrinuMiiuin piilaliviiiu |
małżeństwo mniemane, nieważne |
Parcntcs / genitores |
rodzice |
Malec |
matka |
inater soniper certa csl |
matka jest zawsze pewna (za matkę dziecka uważa się tę kobietę, która je urodziła - do połowy II XX w. dopuszcza się od niego wyjątki) |
Palec |
ojciec |
pater csl (pieni iui|iliae deiuoiislrant |
ojcom jest len, na kogo wskazuje małżeństwo (domniemanie, iż. ojcem jesl mąż kobiety, która urodziła dziecko domniemanie nie pewność domniemanie działa dla dzieci urodzonych po 1X1 dniu od dnia zawarciu małżeństwa i nie później jak 360 dni po jego usianiu) |
persona |
osoba ludzka |
ascendentes |
wstępni, asccndcnci (pokrewieństwo w linii prostej) |
descendeiilcs |
zstępni, dcsceudenci (pokrewieństwo w linii prostej) |
Cognatus |
pokrewieństwo krwi (spokrewniony rodzeństwo rodziców, kuzynostwo) |
Afflliis |
powinowactwo (relacja pomiędzy jednym z małżonków a krewnymi drugiego małżonka) |
Obligatio - esl viiiciiliini iuris |
zobowiązanie jest węzłem prawnym (nkcculujc przymusowość tej relacji w tym znaczeniu, że dłużnik jest zmuszony do wykonania tego co wynika z treści zobowiązania) |
Cred i lor |
wierzyciel |
deliilor |
dłużnik |
Obligatio ex coiitraclu |
zobowiązanie umowne (dwie strony umówiły się o ok reślonc świadczenia) |
obligatio cx delicto |
zobowiązanie z czynu niedozwolonego (zobowiązanie deliktowc) |