Tabela XV
Parametry stymulacji u różnych autorów
Autor (rok) |
Napięcie |
Cykli/ /sek. Hz. |
Czas impulsu |
Rodzaj impulsu |
Habib (1963) |
1—2 V |
20 |
15 sek. |
prostokątny |
Boyce (1964) |
15 V |
20 |
1 2 sek. |
prostokątny |
Schamaun, Kantro-witz (1963) Halmąutst, Staubitz |
2,5—10 V |
20 |
30 sok. |
dwufazowy prost. |
(1967) |
3 V |
20 |
4—10 sek. |
prostokątny |
Mogił (1968) |
2,5—7 V |
15 |
15— —30 sek. |
jednofaz. prost. |
Caldwell (1965) |
4—7 V |
25 |
0.1 — | |
Susset Boctor |
—1 sek. |
prostokątny | ||
(1968) Burghele Ichim |
tO—20 V |
20 |
4—6 sek. |
dwufazowy prost. |
(1958) |
4—8 V |
15—30 |
30 sek. |
prostokątny |
Shanbazian (1969) |
3—10 V |
60 |
10— —15 sek. |
sinusoidalny^ |
nego na mięsień pęcherza. W rezultacie otrzymuje się narastający skurcz wypieracza moczu, prowadzący do całkowitego lub prawie całkowitego opróżnienia pęcherza.
Jest jasne, że elektrostymulacja jest możliwa i da przewidziany efekt tylko w przypadkach braku „przeszkody dolnej", a więc zwężeń w obrębie szyi pęcherza i tylnej cewki. Działa ona na drugą przyczynę niezrównoważenia bilansu pęcherzowego — osłabienie siły skurczu mięśnia wypieracza moczu.
Nasze doświadczenia na psach wykazały, że dobry efekt stymulacji da się osiągnąć pod warunkiem:
1) odpowiednich parametrów prądu stymulacyjnego,
2) odpowiedniej liczby i rozmieszczenia elektrod,
3) uzyskania odpowiedniego ciśnienia śródpęcherzowego.
W pierwszych latach klinicznego stosowania elektrostymu-
lacji ograniczano jej stosowanie do przypadków niewydolnych postaci końcowych pęcherza neurogennego (okres II—III), po całkowitej stabilizacji procesów neuropochodnych. Założeniem jednak leczenia elektrobodżcami jest opróżnienie porażonego
pęcherza bez stosowania cewmika. Dlatego w ostatnich 5 latach nasila się trend do wczesnego wszczepiania stymulatorów tuż po ustąpieniu wstrząsu rdzeniowego. Jest to trochę działanie w „ciemno", gdyż w tym czasie nie wiadomo, jaka postać końcowa pęcherza neurogennego się wytworzy i czy będzie on niewydolny. Możliwość wyeliminowania cewnika sprawia, że wczesne wszczepianie stymulatorów jest nadzieją na przyszłość, tym bardziej że operacyjne usunięcie stymulatora i elektrod jest zabiegiem prostym i mało obarczającym chorego.
Wskazania do elektrostynuilacji w zatrzymaniu moczu mogą zaistnieć w następujących grupach chorych:
1) z uszkodzeniem dolnego neuronu,
2) z uszkodzeniem górnego neuronu, jeżeli nie ma „przeszkody dolnej" lub zostanie ona zlikwidowana na drodze elek-troresekcji szyi pęcherza lub przecięcia zwieracza zewnętrznego,
3) w postaciach mieszanych, w których nie ma spastyczności w obrębie przepony moczowo-płciowej i nie istnieje przeszkoda dolna.
b. E 1 e k t r o s t y m u 1 a c j a w n i e t r z y m a n i u m o-c z u. Istotą neuropochodnego nietrzymania moczu jest niewydolność mięśnia zwieracza zewnętrznego i mięśni przepony moczowo-płciowej. Na te mięśnie musi zatem zadziałać elek-trobodziec i to w postaci ciągłej. Przerwanie bodźca oznaczać tu będzie rozluźnienie mięśni i oddawanie (bądź wyciekanie) moczu. W tym przypadku od cewki rezonansowej umieszczonej pod skórą brzucha odchodzą dwie elektrody o zakończeniach w postaci koszyczka, które z tego samego cięcia umieszczamy po obu stronach cewki w mięśniach przepony moczowo-płciowej. Płytka minigeneratora jest umocowana przylepcem bądź bandażem tuż nad uwypukleniem skóry nad wszczepioną cewką rezonansową. Sam minigenerator jest noszony przez chorego w kieszeni ubrania, stale włączony, tj. dostarczający bodźca stałego o parametrach 3—6V, 20 Hz, 2 m/s, wystarczającego do takiego skurczu mięśni przepony, aby zlikwidować wyciekanie moczu.
Wskazania do stymulacji kroczowej (nazwa ta pochodzi od tego, że elektrody czynne są umieszczone w mięśniach krocza) mogą zaistnieć w następujących grupach chorych:
1) nietrzymanie moczu po operacji meningomyelocele,
2) nietrzymanie moczu w wybranych przypadkach uszkodzenia dolnego neuronu,
157