towych (utrzymanie siły) około 20%. Wymienione proporcje należy traktować orientacyjnie i modyfikować je w zależności od celów treningu. zaawansowania, kalendarza imprez sportowych itp.
Cnie lenia mięśm ramian, klatki piersiowej grzbietu i brzucha
----Przysiady, pólprzysiady
——— Ogółem ćwiczenia sitowe ----— Wyskoki z obciążeniem
Kye. 12. Charakterystyka zmian objętości treningu siły w rocznym cyklu treningowym (na przykładzie skoczka w dal)
Obok globalnej ilości pracy naniesiono także na rycinie 12 charakterystykę podstawowych ćwiczeń stosowanych w treningu. Jest to zapis stanu faktycznego, w którym można doszukać się nawet pewnych błędów, na przykład zbyt gwałtowne zaprzestanie treningu siły w miesiącach IV—V i zbytnie obniżenie pułapu wymagań. Przedstawiony przykład pokazuje nam jednak dość wiernie rozkład treningu siły w czasie, w rytmie wyznaczonym kalendarzem imprez sportowych i charakterem uprawianej dyscypliny.
Skuteczność tak prowadzonej pracy przedstawiono na wykresie (ryc. 13) w postaci zmian wyników sprawdzianów siły (przysiad i powstawanie z maksymalnym obciążeniem) skoczka w dal według prowadzonych co miesiąc pomiarów. Na ten wykres naniesiono rówmież
Ryc. 13. Zmiany wyników sprawdzianów siły w wyciskaniu w rocznym cyklu usprawniania ruchowego paraplegika (J. W. w 1971 r.) na tle wyników przysiadów ze sztangą skoczka w dal (A. K. z 1970 r.)
wyniki sprawdzianów siły (wyciskanie z ławy) paraplegika 1, który w rocznym cyklu usprawniania wykonał ćwiczenia siłowe o zbliżonej objętości. Oczywiście maksima tej objętości przypadały w nieco innym czasie ze względu na inny kalendarz imprez sportowych i cel treningu siłowego. Pomiarów siły u podnoszącego ciężary dokonywano co 2—3 miesiące. W tym miejscu zbyt szczegółowe porównania między dwoma krzywymi sprawdzianów siły nie są możliwe z punktu widzenia metodycznego, chociażby z tego względu, że jedno ćwiczenie było pomocnicze (przysiady ze sztangą dla skoczka w dal), a drugie zasadnicze (wyciskanie sztangi dla paraplegika). Na przedstawionym przykładzie widać jednak wyraźnie funkcję kompensacyjną kończyn górnych u paraplegika, które w czynnościach lokomocyjnych wyrównują brak sprawnych nóg. Okazuje się mianowicie, że kończyny' górne inwalidy nie ustępują sprawnością siłową kończynom dolnym wytrenowanego sportowca specjalizującego się w skoku w dal. W jednym i w drugim wypadku najlepsze wyniki sprawdzianów siłowych wynosiły około 130 kG.
Rozpiętość między wynikiem najlepszym (ryc. 13) a wynikiem najniższym u omawianego inwalidy wynosi tylko 20 kG. Wielkość tej różnicy świadczy między innymi o prawidłowych proporcjach
55
Inwalida J. W. trenujący systematycznie od 1964 r. w Konstancinie i następnie w ośrodku sportowym inwalidów ZS „Start” w Warszawie. Wielokrotny zdobywca najwyższych wyróżnień na Igrzyskach Sportowych Stoke Mandeville (Anglia).