05 (56)

- zgodną z kierunkiem wektora ruchu

głównego (wektora v_c ) - zwaną siłą skrawania i oznaczaną jako F_Cl

- zgodną z kierunkiem wektora ruchu

posuwowego (wektora ) - nazywaną siłą posuwową i oznaczaną jako/y,

- prostopadłą do dwóch poprzed

nich - siłę odporową F_p.

Rozkład całkowitej siły skrawania dla toczenia wzdłużnego przedstawiono na rysunku 1.4.

Aby w układzie obrabiarka-uchwyt-przedmiot-narzędzie (o-u-p-n) mogły wystąpić siły skrawania i przesunięcia z odpowiednimi prędkościami, potrzebna jest odpowiednia

Rys. U. Rozkład siły skrawania na składowe moc skrawania P_e, którą oblicza się ze

wzoru:

60x1000    60x1000

Część mocy zależna od prędkości posuwowej (druga część wzoru) jest zazwyczaj znacznie mniejsza od mocy wynikającej z siły głównej i prędkości skrawania; w wielu uproszczonych obliczeniach ją pomijamy.

W czasie skrawania wydziela się znaczna ilość ciepła (wytwarzana przez pracę tarcia wióra o powierzchnię narzędzia, pracę oddzielania materiału, pracę odkształceń plastycznych, pracę tarcia narzędzia o powierzchnię materiału obrabianego), które jest w znacznej części odprowadzane (przez wiór, ciecze chłodząco-smarujące, w mniejszym stopniu przez korpus narzędzia i promieniowanie), ale powoduje także podniesienie temperatury materiału obrabianego i narzędzia (w pobliżu krawędzi skrawającej).

W czasie pracy narzędzia stosujemy ciecze obróbkowe (chłodząco-smarujące). Dzielimy je na trzy podstawowe grupy [14]:

-    olejowe (oleje mineralne z dodatkami lub bez dodatków),

-    emulsyjne (najczęściej mieszanina wody z olejem emulgującym i dodatkiem inhibitorów korozji, środków bakteriobójczych itp.),

-    półsyntetyczne i syntetyczne (zawierają prócz wody środki powierzchniowo czynne, myjące, zmiękczające itp.).

Zadaniem cieczy obróbkowych jest:

zwiększenie intensywności odprowadzania ciepła ze strefy skrawania i obniżenie temperatury skrawania,

zmniejszenie tarcia występującego między wiórem a powierzchnią natarcia narzędzia (powierzchnią narzędzia, na której tworzy się i po której spływa wiór), zmniejszenie narostu (cząstek materiału obrabianego połączonych adhezyj-nie z powierzchnią natarcia ostrza, zmieniających warunki skrawania i zwiększających chropowatość powierzchni obrobionej), zmniejszenie wytrzymałości warstw powierzchniowych materiału obrabianego (rozluźnienie powierzchniowe), zmniejszenie mocy skrawania, ułatwienie usuwania wiórów.