JOZEF SEAT NIK
TL Sanatorium Rehabilitacyjnego w Radziszowie i z Poradni Leczniczego Usprawniania Wojewódzkiego Specjalistycznego Zespołu Matki i Dziecka w Krakowie Dyrektor Sanatorium: lek. J. Slatnik Dyrektor Specjalistycznego Zespołu M. i Dz.: dr M. Czepko
Zespoły bólowe dolnego odcinka kręgosłupa występują u dzieci rzadko i w nielicznych przypadkach. Zachodzi jednak pytanie, jaki wpływ na powstanie tych bólów w późniejszym okresie życia mają niektóre wady wrodzone, uszkodzenia narządu ruchu w okresie dzieciństwa, tryb życia i różnego rodzaju choroby przebyte w pierwszych latach życia. Podkreśla się, że współczesny człowiek, dostosowuje się do wymogów cywilizacji, naraża się na nadmierne przeciążenia w dolnym odcinku kręgosłupa, który w samej budowie jest usposobiony do występowania tych zaburzeń. Pozycja siedząca szczególnie sprzyja osłabieniu elementów zabezpieczających przed przekroczeniem granic fizjologicznych w tej okolicy.
Miliony dzieci spędza wiele lat życia w ławkach różnego typu szkół. Posiadamy wiele interesujących publikacji dotyczących warunków pracy w zakładach przemysłowych, a bardzo mało wiemy o warunkach, w jakich „pracują" dzieci w szkołach. Dla dziecka 6—7-letniego nauka czytania i pisania jest równie uciążliwym wysiłkiem, jak dla młodego człowieka przystosowanie się do pracy w rzemiośle. Dr Guy Vermeil z Francji uważa, że dziecko w wieku 6—8 lat nie powinno uczyć się dłużej niż 2,5 godziny dziennie, w wieku 8—10 lat maksimum 3,5 godziny, a w wieku 10—11 lat 4 godziny. Czas ten powinien być podzielony na okresy nie przekraczające 30 minut w grupie dzieci najmłodszych i 40 minut dla dzieci powyżej 10—11 roku życia. Nieodpowiednie ławki, wielogodzinne przebywanie w tym samym miejscu w pozycji siedzącej, przekarmianie dzieci, brak odpowiedniego obuwia i sprzętu sportowo-rekreacyjnego dostosowanego do wieku dziecka, zbyt mała ilość ćwiczeń ogólnorozwojowych i zajęć z mgr wf, wybetonowane boiska i place do zabaw — są czynnikami wysoce szkodliwymi. Z drugiej strony sport wyczynowy w niektórych dyscyplinach przekracza granice, które można akceptować. Pogoń za rekordem zmusza bardzo młodych ludzi, a częstokroć dzieci zrzeszone w klubach do nadmiernego wysiłku, nieraz kosztem zdrowia. Dzieci i młodzież reagują w różny sposób na trening siłowy. Dochodzi do dysproporcji między muskulaturą, która ulega hipertrofii, a pozostałymi elementami układu ruchowego, jak: ścięgna, więzadła i chrząstki. Prowadzi to do chronicznych stanów podrażnienia, a nawet bolesnych urazów. A przecież sport uprawiany zgodnie ze znajomością fizjologii i rozwoju dziecka powinien stanowić nieodzowny element w życiu dzieci i młodzieży. W Sanatorium Rehabilitacyjnym w Radziszowie i w Poradni Leczniczego Usprawniania przy Specjalistycznym