0000075 (7)

80 otorbione, lecz jest to bardzo mylące, gdyż mimo to nierzadko naciekają szeroko otaczające tkanki.

Wysoki odsetek nawrotów miejscowych mógłby sugerować wykonywanie częstych amputacji, ale właściwie wykonane wycięcie z reguły przynosi dobre wyniki. Podstawowe znaczenie diagnostyczne ma biopsja chirurgiczna umożliwiająca pobranie odpowiedniej wielkości guza, z głębokiego nacięcia tkanek. Samo cięcie skórne powinno być niewielkie, by zmniejszyć możliwość wypełznięcia guza przez ranę.

Innym zabezpieczeniem jest napromienienie przed wykonaniem biopsji. Zastosowanie dawki 1000 radów (10 Gy) w dniu wykonania biopsji wywiera wystarczające działanie cytostatyczne bez wpływu na histologię, dając czas na wykonanie skrawków parafinowych. Zabieg operacyjny należy starannie zaplanować i guz wystarczająco zdiagnozować za pomocą badania radiologicznego, wraz z angiografią, oraz wykonać przeglądowe zdjęcie klatki piersiowej. Szczególnie użyteczne jest zbadanie guza w czasie biopsji, wykonywanej w znieczuleniu ogólnym.

Wymagane jest szerokie wycięcie guza wraz z blizną po biopsji oraz całą grupą mięśni, z kLórą guz jest związany. Oznacza to zazwyczaj konieczność wycięcia mięśni całego przedziału powięziowego, np. tylnego przedziału mięśni goleni w przypadku włókniako-mięsaka m. plaszczkowatego, a więc wycięcia też m. brzuchatego aż do jego przyczepów na kości udowej. Dla większej pewności należy zbadać też zamrożone skrawki z obwodu wycięcia tkanek. Jeśliby tak rozległe wycięcie miało doprowadzić do bezużytecznej; kończyny, usprawiedliwiona jest amputacja (np. w przypadku maziówczaka goleni naciekającego wszystkie przedziały powięziowe — wy-luszczenie w stawie kolanowym lub amputacja nadkłykciowa). Nawet w przypadku wskazań do amputacji należy ściśle przestrzegać wyżej podanych zasad aseptyki komórkowej.

Pierwszy zabieg daje największą szansę wyleczenia w większości guzów tkanek miękkich, dlatego też należy uwzględniać w leczeniu przedoperacyjnym napromienianie, biopsję z następową rozległą resekcją chirurgiczną lub niekiedy amputacją oraz napromienianie pooperacyjne.

Niedoszczętne wycięcie guza prowadzi do miejscowego nawrotu, często w fazie zwiększonej agresywności guza oraz zwiększa ry-

Amputacje i prolezowanie

zyko przerzutów do płuc (przez naczynia krwionośne).

Włókniakomięsak (librosarcoma). Istnieją różne jego postacie — od białego, twardego wlókniaka, który jest rzeczywiście łagodny do guzów anaplastycznych, miękkich, obficie una-czynionych, rosnących szybko i dających szybko przerzuty do płuc przez naczynia krwionośne. W leczeniu tego guza mają zastosowanie wszystkie wyżej dyskutowane zasady i do amputacji' przystępuje się jedynie wówczas, kiedy w żaden inny sposób nie można usunąć guza w całości.

Tluszczakomięsak i mięsak naczyń krwionośnych (liposarcoma, angiosarcoma). Guzy te rzadko umiejscawiają się w obrębie kończyn, jeśli jednak to się dzieje, rozlegle naciekają tkanki. Ponieważ rzadko możliwe jest usunięcie guza w całości, dlatego wykonuje się odjęcia kończyn z następową radioterapią.

Mięsak naczyń chłonnych (lymphangiosar-coma). Ten rzadko spotykany nowotwór najczęściej występuje w okolicy pachy po radykalnym wycięciu sutka z powodu raka. Z powodu nacieczenia węzłów chłonnych przez proces nowotworowy i uciśnięcia naczyń żyl-nych, ramię jest obrzmiałe. Z powodu rozległego obrzęku całej kończyny i związanych z tym dolegliwości konieczne jest wyłuszczenie ramienia wraz z łopatką.

Mięsak mięśni poprzecznie prążkowanych (rhabdomyosarcoma). Jest to guz szybko rosnący, występujący u osób młodych. Guz częściej umiejscawia się na kończynach, rzadziej w obrębie tułowia. Ponieważ rozległe naciecze-nie tkanek uniemożliwia wycięcie guza w całości, zazwyczaj konieczna jest amputacja i radioterapia.

Nerwiakowłókniakomięsak (neurolibrosar-coma). Guz rozwija się z reguły na podłożu nerwiakowlókniaka lub powstaje w przebiegu uogólnionej nerwiakowłókniakowalości (choroba von Recklinghausena). Leczenie polega na rozległym wycięciu guza wraz z dużym odcinkiem objętego nerwu, gdyż nowotwór szerzy się tą drogą. Jeśli guz jest bardzo duży lub nacieka splot nerwowy, jedyną metodą leczenia jest odjęcie kończyny. W przypadku zajęcia splotu ramiennego lub nerwu kulszo-wego w grę wchodzi jedynie wyłuszczenie ramienia wraz z łopatką lub odjęcie kończyny dolnej wraz z połową miednicy.

Maziówczak złośliwy (synoviosarcoma). Guz ten wychodzi ze stawów i pochewek ścięgien i można go spotkać w każdym odcinku kończyny. Są to z reguły guzy bardzo złośliwe,