095

Wspomniany rysunek przedstawia w sposób poglądowy zmianę czasów strefowego i miejscowego, w zależności od długości geograficznej. Widzimy, że czas miejscowy zmienia się wraz z długością w sposób płynny, a czas strefowy — skokowo, o 1 h co każde 15° długości. Na rysunku tym widać także, że oba czasy „spotykają” się tylko w środku każdej strefy. Tłumaczy to dobrze istotę czasu strefowego, który jest po prostu czasem miejscowym środkowego południka rozciągniętym na całą strefę.

Odległość pomiędzy środkiem strefy a każdą z jej granic wynosi V 30', co w mierze czasowej oznacza 30 min. Stąd wniosek, że różnica między czasem strefowym a czasem miejscowym wzrasta ku granicom strefy i na samych granicach wynosi 1/2 h.

Rysunek 5.8 pozwala zauważyć jeszcze jedną ważną cechę czasu strefowego, polegającą na tym, że w każdej strefie minuty i sekundy tego czasu są takie same, a jedynie liczba godzin jest różna. W wy padku czasu miejscowego, który zmieniał się w sposób płynny, taka zasada nic mogła zaistnieć.

i

• ,

5.7.2. Obliczanie numeru strefy I czasu strefowego

Każda strefa ma swój numer S, który jednocześnie oznacza liczbę pełnych godzin, o jaką czas w danej strefie różni się od czasu gryniczow skiego. Np. 5 *= - 7 oznacza. że czas strefowy w 7 strefie zachodniej jest o 7 h mniejszy od TU, Zależność między' numerem strefy, czasem strefowym i czasem gryniczow-skim podają następujące wzory:

TS « TU+(±S)_f    (5.13)

TU - TS-(±S).    (5.14)

Przypomina się, że znak plus dotyczy stref wschodnich, a znak minus — stref zachodnich.

Numer strefy obliczamy wzorem

S =

15 *

(5.15)

Jeżeli reszta pozostała z dzielenia jest mniejsza od T 30', to ją odrzucamy, a jeśli przekracza wartość V 30', to numer strefy zwiększamy bezwzględnie o 1. Pr/vkład I. Dane: A = 55° 14,0' W, TU ^ 12* 22™ 48*. Obliczyć TS.

\    &MT

Rozwiązanie:

Obliczamy numer strefy

S =    — 4 (reszta jest większa od 7,5 !).

Następnie obliczamy czas strefowy

• *»

TS - Tl/+(—4) - 12^k 22" 48’—4* = 8^k 22" 48*.

⁷i - frMT

95