104556

isv INDYWlOUAtNOŚC. HISTORIA

rrTeftuic rai cm dopełnienia (Tłumacz Słowa mówił o przy. fflłym zespoleniu cech Helionu i Hełois. siły i piękna); wartości. uosobione w postaci Zamoyskiego, nie rosiały odrzucone. W mmitnich zdaniach zachowanej części dramatu Zborowski przyzywa przeciwnika, uznaje jego wielkość. Można widzieć tu opowiedz syntezy anarchii i prawa, (jakby w tych dwu n«fv wuniafnosćuicfi ucieleśnionych). ducha i formy, mocy i itndckm^A i wga bisioru stanic.się-bardzięizłożona: składa •ię na mu woinn^rtOłticcznosc. drogą rozwoju przez ofiarę. i cierpienie jak drogą szatańską prowadźf jkżBTgwaft, krew i złBT jesr mSSSmtwffici nieustający. Są Bowiem nowe nu*dy moralnosa genezyjskiq. ale i tradycyjny system etyczny me wydaje sic odrzucony, jest piękno doskonałych kształtów przyszłości, ałe i spraw, i rzeczy odchodzących w przeszłość. Obok Zborowskiego — Zamoyski. Dramat pozostał anfconaoay monm się tylko domyślać, jaki miał tu być a*Mnqp knadr indywidualności wiodącej. Miała być nfcap-an w pełni w beMtmśm.

•iM Ikrl". Geneza z Dutka była opowieścią o dziejach natury. Kr/tlDuck miął; auatojRgmie dać syntezę historii ludz-> ko*o I Rapsod I jakoś ją ukazuje, duch jest w nim je&eze" nRy ponadnarodowy, idzie przez dzieje dźwigając odpowie-SŚŚDŚe a cały rodzaj ludzki. Jest duchem ogromnym f MflMjn wewnętrznie. łączy w sobie w tragicznym ze-^"•enm pwrwHMefc szatański i Chrystusowy, jest katem r km najhardziej cierpiącym Ma najwyższą świadomość ret i w&teę tbsołuma nad ludźmi Znaczy ro . ze nie tylko ^ iajwować w sprawy'iattydi: jg. »ię jłjMłjgg *ńaea syill—e wyroki i nawet sam jc_ .*łjf bąLgm wygccfcfcrffdr TEźyŁładem są w tekście ^mmęezarai. na jdae wydaje własną matkę I HE    oćąt staremu kraikowi. To znak

tyłopDBł -indywidualności wybrane, więcej nawet —^-Indywidua. siłą ducha wyniesione przed innych.

Fascynujący jest w tym dziele sposób przedstawienia Kró-la-Ducha, obrazowania poetyckiego. W liryce mistycznej

—    o czym wspominałam - Słowacki w swoisty sposób wiązał derę ziemską i nadzmysłową. ukazując zjawiska do obu tych ster jednocześnie przynależne. W Królu Rui ku jil jHi.n inaczej: bohater w chwilM.li nijislrlirpi laiimmn jpi ■zyskujwymiar kosmiczny, zostaje wtagisn » fiWB^ lornety i księżyce, odnajduje się w kosmicznych żywiołach

jednocześnie jest' i działa "na zwdl To oac®we ..ukosmicznienie" dokonuje się jakby w jednym błysku, w którym duch zyskuje świadomość — i wraz z mą wolę kreacyjną.

I wtedy, obdarzony potęgą nadludzką, może kierować losem świata, niszczyć stare i tworzyć nowe kształty społeczeństw i praw.

W dalszych, me opublikowanych przez Słowackiego rapsodach poematu zmienia się perspektywa: łCrói-Duch przebiega historię Polski i Rusi. wciela się we władców, od księda Mieczysława po Bolesława Śmiałego V Z próby ujrzenia w legendarnej historii ..Sławian" pochodu ducha wiodącego wynika odczytanie obrazu dziejów dość monotonne: okresy- pAl$T~ rdmwku przerywane kolejnymi przebudzeniami śwadpmosa ^ diu łni kluiy 'rptowaSa woweae- ^ukaaiąco” kataklizmy

—    bo tak rozumie się w Króhł-Duchu wojny i klęski żywioło

we Ponieważ zaś polska legenda historyczna wydiwafa wę zbH sielską, Słowacki wada_gn po dmfrrtafcic w kuęząt wschodnich, w jakiegoś oowogrnd ńimpn    ^

u próba symbiozy obrazu ducha wiotfęecfnj^li^ów Pofafa czy może nawet słowiańszczyzny wydaje wę mezbyt udana.

' lok. aa im temat Maras Tatara. Iłuttrm. » w inUMi; Prace HwiuijusuftMiwIw M ***• \%t i in~m.