082 (10)

Dodatek

Książka, którą przeczytaliście, była próbą wprowadzenia młodych i starszych czytelników w świat nauk przyrodniczych. Służyły temu proste doświadczenia przeprowadzane z użyciem prostych substancji i niewielu urządzeń. Wnioski wyciągnięte z doświadczeń powinny ułatwiać czytelnikom zrozumienie zjawisk obserwowanych w codziennym życiu. Podawane wyjaśnienia zaw ierały początki fachowego języka chemii i fizyki.

Dodatek zawiera uzupełnienia wybranych rozdziałów i doświadczeń, które mogą być przydatne dla bardziej wnikliwych czytelników. Zaawansowani znajdą w nim także równania niektórych reakcji, opuszczone w tekście, by nic odstraszyć początkujących.

¹ Rozdz. 1.Uchwyt do probówek można także łatwo zrobić z drewnianej klamerki do wieszania wypranej bielizny. Rączkę sporządza się ze sztywnego drutu.

¹ Rozdz. 4.Najpierw trzeba wykonać doświadczenie próbne, ponieważ 3-proc. nadtlenek wodoru (II 0_;) jest nietrwały . Przechowujemy go w brązowej buteleczce po Ickach. Nadmanganian potasowy ma wzór chemiczny KMn0₄.

¹ Rozdz. 12. Parafina, węglowodór o przybliżonym wzorze C^H^, jest obecnie najtańszym surowcem do sporządzania świec. Otrzymywana jest ona z ropy naftowej i ma temperaturę topnienia około 43-50'C. Wosk pszczeli, z którego robi się najlepsza świece, składa się przede wszystkim z estru alkoholu mirycylowego. Topi się w temperaturze61-68*C. Steary na, a ściślej mówiąc kwas stearynowy, jest białą substancją podobną do wosku, którą otrzy muje się z tłuszczów zwierzęcych i roślinnych. Nieprzyjemne własności niektórych tłuszczów - przykry zapach i brzydki kolor-usuwa się w procesie uszlachetniania.

Rzymianie używali do oświetlania tłuszczów i oleju.

⁴    Rozdz. 13. Doświadczenie wg projektu J. Putza. Rady dla hobbistów z programu telewizyjnego Hobbythek: TV Zachodnioniemiecka. Kolonia. Literatura: M. Carey. Kerzengiel3en. Otto Maier Verlag. Ravensburg.

⁵    Rozdz. 17. Literatura: K. Goldstein-Jackson, Experimcnte-spielend leicht, Herder. Freiburg.

⁶    Rozdz. 23. Podczas spalania Świecy jej składniki łączą się z tlenem, dąiąc wodę i dwutlenek węgla. Część pary wodnej skrapla się. a część dwutlenku

11* 163