19

W oparciu o wyniki badań genetycznych - wykryto, iż niektóre gatunki grzybów z rodzajów Filobasidiella, Rhodosporidium i Spońdiobolus, są postaciami płciowymi (stadium teleomorficzne) patogenów z rodzajów Cryptoccocus, Rhodotorula i Sporobolomyces, rozmnażających się u człowieka wyłącznie bezpłciowo (stadium anamorficzne).

Bliższe dane dotyczące cech morfologicznych, fizjologicznych i właściwości biochemicznych grzybów chorobotwórczych podano w opisach poszczególnych gatunków (p. rozdz. 5).

W biosferze grzyby występują powszechnie, zajmując wszystkie jej części. Człowiek i wiele zwierząt żyjących w strefie granicznej aerosfery i litosfery staje się środowiskiem (ontosfera) dla grzybów tworzących wraz z innymi mikroorganizmami ontocenozy określonych narządów. Człowiek styka się z grzybami w ciągu całego rozwoju osobniczego (okresy: prenatalny, postnatalny). Większość obserwowanych inwazji ma charakter zarażenia nabytego. Jednakże możliwe jest u ssaków - także u człowieka -zarażenie wrodzone, gdy grzyby dostają się do płodu z krwią matki. Ogólnie można powiedzieć, że wrażliwość na zarażenie grzybami jest powszechna i dotyczy ludzi w każdym wieku. Wśród czynników środowiskowych trzeba brać pod uwagę obszar geograficzny, klimat, zwyczaje dietetyczne, sposoby ubierania się, nawyki higieniczne, stan sanitamo-higieniczny otoczenia człowieka, które sprzyjają przenoszeniu się grzybów lub utrudniają ich transmisję.

W aerosferze zarodniki grzybów wydalane z układu oddechowego podczas kichania lub kaszlu osoby zarażonej mogą bezpośrednio dostać się jo następnego żywiciela, np. w rodzinach, przedszkolach, szkołach itd. Możliwa jest także, zwłaszcza w dużych agromeracjach miejskich droga pośrednia zarażenia, gdy zarodniki wcześniej ulegające osiadaniu -edymentacja) unoszą się na wysokość nawet ponad 1,5 metra podczas tworzenia się prądów powietrznych lub “szlifowania chodników” przez pieszych. Prawdopodobnie w ten sposób unoszone na cząsteczkach pyłków :_rodniki niektórych grzybów, np. Absidia, Mucor, Rhizopus, Petiicillium, Aspergillus oraz Candida, Geotrichum, Cryptococcus dostają się drogą rruialacyjną do następnego żywiciela. Można sądzić, że również w - ^runkach domowych, w internatach, szpitalach, sanatoriach itd., możliwe e-st zarażanie się grzybami przez zarodniki - wydalane z plwociną lub k_:em - osiadające wraz z kurzem na różnych przedmiotach i sprzętach oraz -rządzeniach sanitarnych. Łatwo też dochodzi do połykania zarodników

43