2012 10 05;03;295

2.    Krupkowski A.: Zasady Termodynamiki. PWN, Kraków 1958.

3. Richardson F., Jeffes J.: Iron Steel Inst. 160, 261 (1948).

4. Richardson F., Jeffes J.: Iron Steel Inst. 171, 167 (1952).

5.    Shreir L.L.: Korozja T. 1. (tłum. z ang.), Warszawa 1967, s. 882.

6.    Pfeiffer H., Thomas H.: Zunderfeste Legierungen. Springer Berlin 1963, s. 11.

7.    Jost W.: Diffusion in Solids, Liquids and Gases. Academic Press, New York 1952.

8.    Shewmon P.: Diffusion in Solids. McGraw-Hill, New York 1963.

9.    Girifalco L.A.: Wędrówka atomów w kryształach (tłum. z ang.) PWN, Warszawa 1968.

10.    H a n n a y N.B.: Solid-State Chemistry. Prentice-Hall, New Jersey 1967.

11.    Kroger F.A.: The Chemistry of Imperfect Crystals. North-Holland, Amsterdam 1964.

12.    Azaroff L.: Introduction to Solids. McGraw-Hill, New York 1960.

Rozdział 2

KINETYKA UTLENIANIA METALI I STOPÓW

Badania mechanizmu korozji gazowej metali i stopów wymagają stosowania szerokiego wachlarza metod pomiarowych. Podstawową rolę w tych badaniach odgrywają pomiary kinetyki reakcji utleniania. Pomiary te bowiem — prowadzone w funkcji temperatury i ciśnienia środowiska utleniającego — dostarczają cennych informacji o procesach elementarnych, determinujących w danych warunkach szybkość reakcji sumarycznej. Równocześnie w szeregu przypadkach wyniki badań kinetycznych pozwalają na obliczanie stężenia defektów i współczynników dyfuzji własnej metalu lub utleniacza w stałym produkcie utleniania metalu lub stopu. Wyniki badań tego typu mają również bezpośrednią wartość praktyczną, gdyż pozwalają na ocenę własności żaroodpornych danego tworzywa metalicznego. Dlatego też opracowano szereg metod umożliwiających bardzo dokładne pomiary szybkości utleniania metali.

Systematyczne badania kinetyki utleniania metali i stopów podjęte zostały dopiero w latach dwudziestych przez Tammanna [1, 2], Pillinga i Bedwortha [3] oraz Evansa [4]. Doprowadziły one — w powiązaniu z wynikami badań lat ostatnich — do odkrycia wielu zależności funkcyjnych pomiędzy czasem reakcji -i stopniem przereagowania metalu, zwanych „prawami utleniania metali”.

Decydujący wpływ na charakter przebiegu procesu utleniania metalu ma stan skupienia produktu reakcji. Jeżeli produkt ten jest lotny lub ciekły, to opuszcza on powierzchnię metalu w czasie trwania reakcji, dzięki czemu bezpośredni kontakt pomiędzy fazą metaliczną i środowiskiem utleniającym nie zostaje przerwany. W tym przypadku zatem szybkość utleniania nie zależy od czasu i jest determinowana reakcją chemiczną tworzenia się produktu. Proces utleniania przebiega wówczas według' tzw. prawa liniowego, które można wyrazić równaniem

(2.1)

dX’Me , dt " ^kl

gdzie

Imo — ubytek grubości metalu,

21