2012 10 05;03;29

ii

fazy stałej, jak otrzymywanie materiałów ogniotrwałych, ferrytów, ceramiki elektrotechnicznej oraz heterogenicznych reakcji katalitycznych.

Na skutek tak szybkiego rozwoju wiedzy w zakresie korozji gazowej tworzyw metalicznych czynione są coraz częściej próby monograficznego opracowania tego problemu pod różnymi aspektami. W literaturze polskiej pierwszą taką próbę podjęli autorzy niniejszego opracowania publikując w roku 1965 monografię pt. „Korozja gazowa tworzyw metalicznych” [2]. W pracy tej przedstawiono elementy teorii utleniania metali i stopów aktualne do roku 1963. W latach 1963—1973 nastąpił tak znaczny postęp w zakresie teorii zjawisk korozji gazowej jak i w metodach jej zapobiegania, iż szereg zawartych we wspomnianej monografii faktów wymaga już gruntownej modyfikacji i znacznego poszerzenia. Dlatego też wydaje się w pełni uzasadnione wydanie nowego opracowania. Opierając się na obszernej literaturze źródłowej, autorzy dokonali próby podsumowania najnowszych osiągnięć teoretycznych i praktycznych w zakresie walki z korozją gazową tworzyw metalicznych, oddając do rąk Czytelnika oryginalne opracowanie monograficzne. Autorzy mają nadzieję, że książka ta wzbudzi również żywe zainteresowanie jak poprzednia.

Literatura do wstępu

1.    Tomaszów N.: Teoria korozji i -ochrony metali. PWN, Warszawa 1962, s. 19.

2.    Mrowec S., Werber T.: Korozja gazowa twoczyw metalicznych. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 1965.

i

/

PODSTAWY TEORII KOROZJI GAZOWEJ MATERIAŁÓW METALICZNYCH

Rozdział 1

ROZWAŻANIA OGÓLNE

Produkt reakcji utleniania metalu może być — w zależności od warunków zewnętrznych i składu tworzywa — lotny, ciekły lub stały. Produkt ten tworzy się z reguły na powierzchni metalu, lecz w pewnych przypadkach reakcja utleniania może zachodzić również w głębi fazy metalicznej w wyniku rozpuszczania się w niej utleniacza. Ten ostatni przypadek nosi nazwę utleniania wewnętrzego.

Podstawowym kryterium pozwalającym na ocenę, czy w danych warunkach proces utleniania określonego metalu będzie mógł w ogóle zachodzić, jest znak zmiany potencjału termodynamicznego reakcji chemicznej, według której przebiega utlenianie [1, 2]. W najprostszym przypadku utleniania czystego metalu dwuwartościowego proces ten można wyrazić równaniem

1

Me + ~₂~ X_; = MeX

(1.1)

gdzie

Me — metal,-X — utleniacz.

Zmiana potencjału termodynamicznego AG powyższej reakcji jest sumą algebraiczną potencjałów chemicznych |.i poszczególnych składników układu

AG — Rmcx i>Mo~ 2 l^,x2

(1.2)

Pomiędzy potencjałem chemicznym i aktywnością danego składnika układu istnieje znany związek

gdzie

|U = uJ I RT In Oj

(1.3)

R — stała gazowa,

T — temperatura bezwzględna,

ni — aktywność składnika i w układzie,

11