22 23

Audio Kurs

Pytania „szczegółowe" lub „otwarte" to pytania, na które nie można odpowiedzieć tylko tak lub nie. Tworzy się je za pomocą takich słów pytających jak:

X combien ile

Combien de livres as-tu lus cette semaine ? Ile książek przeczytałeś

(przeczytałaś) w tym tygodniu?

« comment jak

Comment vas-tu ? Jak się masz?

X d’ou skąd

D’ou viens-tu ? Skąd przyjeżdżasz (przychodzisz)?

■    ou gdzie

Ou vas-tu ? Dokąd jedziesz?

X pourquoi dlaczego

Pourąuoi te faches-tu ? Dlaczego się denerwujesz?

X quand kiedy

Quand termineras-tu ton travail ? Kiedy skończysz swoją pracę?

X que co

Que desirez-vous, Madame ? Czego pani sobie życzy?

X quel, quelle, quels, quelles jaki, który

Zgadzają się one zawsze co do rodzaju i liczby z rzeczownikiem, któremu towarzyszą:

quel jaki, który- rodzaj męski, liczba pojedyncza,

quelle jaka, która - rodzaj żeński, liczba pojedyncza,

quels jakie, które - rodzaj męski, liczba mnoga,

quelles jakie, które- rodzaj żeński, liczba mnoga,

Quelle heure est-il ? Która godzina?

■    qui kto

Qui etes-vous, Monsieur ? Kim pan jest?

Poza pojawieniem się słów pytających, konstrukcja pytania „otwartego" pozostaje taka sama, jak w przypadku pytań „zamkniętych" i powstają one:

*    przez intonację (pytającą melodię głosu):

Quel jour nous allons au cinema ? Którego dnia idziemy do kina?

*    przez dodanie est-ce que, które jednak w tym wypadku nie ma znaczenia „czy" i jest tylko „znakiem zapytania":

Quand est-ce que nous allons au cinema ? Kiedy idziemy do kina?

■ przez inwersję (zamianę kolejności podmiotu i orzeczenia w zdaniu):

Quand allons-nous au cinema ? Kiedy idziemy do kina?

Przeczenie

Formę przeczącą czasowników uzyskuje się poprzez zastosowanie konstrukcji przeczącej ne ... pas. W przypadku czasów prostych, czyli czasu teraźniejszego (present), czasu

FRANCUSKI KURS PODSTAWOWY

przyszłego (futur simple), czasu przeszłego niedokonanego (imparfait), a także trybu warunkowego (conditionnel prśsent) ne sytuuje się przed czasownikiem, a pas tuż po nim, np:

Je regarde la tele. Oglądam telewizję.

Je ne regarde pas la tele. Nie oglądam telewizji.

Quand j’etais jeune, je lisais beaucoup de livres.

Kiedy byłem młody, czytałem dużo książek.

Quand j’etais jeune, je ne lisais pas beaucoup de livres.

Kiedy byłem młody, nie czytałem dużo książek.

W przypadku czasów złożonych (na przykład passe compose lub futur proche) ne ... pas „układa się“ dookoła czasownika posiłkowego:

Hier, tu es alle a 1’ecole. Wczoraj poszedłeś do szkoły.

Hier, tu n’es pas alle a Pecole. Wczoraj nie poszedłeś do szkoły.

Uwaga! Należy pamiętać, że w zdaniach przeczących rodzajniki nieokreślone un, une zamieniają się na de, natomiast słowo quelque chose (coś) na rien (nic), np.:

J’ai un probleme avec ma yoiture. - Je n’ai pas de probleme avec ma voiture. Mam problem ze swoim samochodem. - Nie mam problemu ze swoim samochodem.

J’ai quelque chose a acheter. - Je n’ai rien a acheter.

Mam coś do kupienia. - Nie mam nic do kupienia.

W przypadku czasowników zwrotnych, pierwszy człon przeczenia ne staje przed czasownikiem i poprzedzającym go zaimkiem osobowym „się“, a drugi po czasowniku:

II se reveille tót. On budzi się wcześnie.

II ne se reveille pas tót. On nie budzi się wcześnie.

Jeżeli czasownik zaczyna się od samogłoski bądź od h niemego, cząstka ne traci literkę e - zostaje ona zastąpiona przez apostrof:

J’aime les glaces. Lubię lody.

Je n’aime pas les glaces. Nie lubię lodów.

Inne konstrukcje przeczące to: ne ... jamais nigdy, ne ... rien nic, ne ... personne nikt. Wymienione wyżej zasady stosują się również do tych konstrukcji przeczących.

II n’est jamais alle aux Etats-Unis. Nigdy nie był w Stanach Zjedoczonych.

Je n’ai rien fait. Nic nie zrobiłem.

Le soir, il n’y a personne dans les rues. Wieczorem nie ma nikogo na ulicach.

Uwaga! W języku francuskim obowiązuje zasada pojedynczego przeczenia, co oznacza, że jeżeli w zdaniu wystąpiło jakieś słowo przeczące, na przykład jamais nigdy, nie może jednocześnie wystąpić inne słowo przeczące, np.: pas.

23

www.jezykiobce. pl