261

wiązujące go

ści konstytu-cresie swoje-lstytucję lub sj uTS). Dla sne spełnie-prezydenta co najmniej powiedzial-Narodowe-lieczne jest wóch trze-). Podjęcie ita. a więc jnał Stanu pkt 370) dku urząd

: nastąpić nkiem. że matorów. ejsze niż lości pre-iaty jego politycz-ęc pozo-< ich re-

art. 228 J prezy-istępuje

mia się lenia; stwier-i w tej v usta-tu sic-kowy. co do

4)    złożenie prezydenta z urzędu orzeczeniem Trybunatu Stanu - nastąpi to w razie pociągnięcia prezydenta do odpowiedzialności konstytucyjnej za naruszenie konstytucji lub innej ustawy bądź do odpowiedzialności karnej za przestępstwo; trzeba też przypomnieć, że już w momencie podjęcia przez Zgromadzenie Narodowe uchwały o postawieniu prezydenta w stan oskarżenia ulega zawieszeniu sprawowanie przez niego urzędu a jego obowiązki przejmuje Marszałek Sejmu (art. 145 ust. 3);

5)    stwierdzenia nieważności wyboru prezydenta lub z innych przyczyn nieobjęcia urzędu po wyborze.

Skutkiem prawnym opróżnienia urzędu jest powstanie po stronie marszałka Sejmu obowiązku zarządzenia nowych wzorów prezydenckich w terminach określonych w art. 128 ust. 2. Marszałek Sejmu przejmuje wykonywanie obowiązków prezydenta, co z uwagi na terminy wyborcze może potrwać kilka miesięcy, a w razie postawienia prezydenta przez Trybunałem Stanu - znacznie dłużej. Wówczas sejmowe funkcje marszałka powinien sprawować jeden z wicemarszałków. Jeżeli marszałek Sejmu nie może wykonywać obowiązków prezydenta, obowiązki te przejmuje marszałek Senatu (art. 131 ust. 3).

Osoba wykonująca obowiązki prezydenta ma prawo stanowienia wszelkich aktów i podejmowania wszelkich decyzji należących do kompetencji prezydenta, z jednym tylko wyjątkiem - nie może ona postanowić o rozwiązaniu (skróceniu kadencji) Sejmu (art. 131 ust. 4). Trzeba jednak przyjąć, że zarówno z uwagi na tymczasowość sytuacji, jak i brak wyborczej legitymacji marszałek powinien ograniczyć swą aktywność do podejmowania czynności bieżących, chyba że zajdzie sytuacja nie cierpiąca /.włoki (np. dojdzie do upadku rządu).

252.    Od opróżnienia urzędu należy odróżnić sytuację przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez prezydenta, spowodowanej na przykład operacją bądź chorobą. W takim wypadku nie ma potrzeby przeprowadzania wcześniejszych wyborów, ale ciągłość funkcjonowania państwa wymaga tymczasowego zastąpienia prezydenta. W myśl art. 131 ust. 1 konstytucji należy to do marszałka Sejmu (nie mówi się lam nic o możliwości ewentualnego zastąpienia go przez marszałka Senatu) i następu-jc na podstawie zawiadomienia dokonanego przez samego prezydenta. Jeżeli jednak prezydent nie będzie w stanie dokonać takiego zawiadomienia, marszałek Sejmu może zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie zaistnienia przej-e i owej przeszkody w sprawowaniu urzędu przez prezydenta i o powierzenie mu 'ymczasowego wykonywania obowiązków prezydenta.

III. Kontrasygnata i prerogatywy

253.    Jednym z podstawowych rozwiązań charakteryzujących system parlamen-irny jest instytucja kontrasygnaty, polegająca na uzależnieniu ważności aktów

podejmowanych przez głowę państwa od ich zaakceptowania przez premiera lub 'dpowiedniego ministra. Ponieważ akceptacja ta tradycyjnie przybierała formę złoże-