A HibUl. IM1U.1 ,Vvo --u, r ), buui :uO
ISBN D4H1II ł-7. © l>. »N TOS >*}
11 2 SOLWATACHA JONÓW 339
jednak wynik zależny od obszaru. który decyduje o badanej właściwości. Na przykład przez badanie widma w obszarze widzialnym i nadfioletowym barwnych jonów metali przejściowych uzyskujemy informacje o bezpośrednim otoczeniu jonu. Zawarte w nim cząsteczki wody tworzą z jonem metalu jon kompleksowy najczęściej o liczbie koordynacyjnej fi, rzadziej 4. 7. drugiej strony przewodnictwo elektryczne roztworu zależy od ruchliwości jonów, a o tej z kolei decydują rozmiary jonu wraz z cała jego otoczką hydratacyjną.
Bardzo ważna jest hydratacja jonu wodorowego i wodorotlenkowego Jon wodorowy w postaci wolnego protonu wytwarza wokół siebie zbyt silne pole elektryczne, by mógł istnieć w roztworze wodnym w stanie wolnym. Zazwyczaj przyjmuje się. ze występuje on w postaci jonu oksoniowego. 11,0'. obecnego w niektórych substancjach krystalicznych <np. w hydracie kwasu chlorowcgo(VII) (HyOl^lCIO*! ). Nic jest jednak pewne, czy właśnie taka jest postać hydratowanego jonu wodorowego w loztworze wodnym Wielu autorów za najbardziej prawdopodobną postać uważa jon cztcrowodny. a rów
nocześnie hydrałowanemu jonowi wodorotlenkowemu przypisuje wzór II ,04 Schematy przypuszczalnej struktury obu tych jonów podano na rys. 11.2. Wiązania wytwarzające sic pomiędzy cząsteczkami wody a jonami są wiązaniami wodorowymi.
Należy nadmienić, ze pisząc równanie chemiczne często zastępujemy symbol H>0‘ symbolem H~ i mówimy po prostu o jonach wodorowych.
a) |
>• 'u h' \y |
•<1 |
* b> |
r o-h i i H i | |
? |
ó | ||||
i u A H H |
/ 1 \ \ /H H H\ ° > ii | ||||
Rys. 11.2. Hydratacja a) jonu wodorowego, bl jonu wodorotlenkowego
Reakcje polegające na tworzeniu hydratowanych jonów wodorowych i wodorotlenkowych odgrywają istotną rolę w procesach dysocjacji elektrolitycznej kwasów i zasad, zawierających cząsteczki o budowie kowalency jnej. Jako przykład można podać reakcje dysocjacji chlorowodoru i amoniaku:
hci + 4H.o = h.,o; + cr nh« + 4h:o = nh; + h.o,