347

A HibUl. IM1U.1 .Vvu    r ), buui :uO

ISBN D4H1II ł-7. © l>. »N TOS >*}

11 5 DYSOCJACIA KWASÓW I ZASAD W ROZTWORACH WODNYCH    547

Stosując do tej równowagi prawo działania mas. znajdujemy

_K;mCufC«r    (||.9)

‘'B ■ *Yt;0

Przyjmując, podobnie jak poprzednio, że służenie wody w rozcieńczonym roztworze wodnym jest praktycznie stałe, dochodzimy do wzoru (w którym dla uproszczenia usunięto Stężenie standardowe c ) na stałą dysocjacji zasady:

K>-K'_h- CHjO - ^CBH~ ^Cołl^    (1110)

<B

Również, i w tym przypadku wygodnie jest posługiwać się ujemnym logarytmem stałej dysocjacji. tj. wartością:

p/f_b = - log    (11.11)

Stała dysocjacji jest tym większa, im mocniejsza jest zasada, wartość pK,. natomiast jest tym mniejsza, im mocniejsza jest zasada. Stale dysocjacji niektórych słabych zasad zestawiono w tabl. 11.6.

Tablica 11.6. Sute dysocjacji niektórych słabych zatnd

Zasada	*rh
Hydrazyna N;H» Amoniak NHj Trimciyloanuna NtCHOi Metyloamina Dimetyloamina NltlCHi);	3 I0" 1.74 10-^5 7.4    ID'^15,0 ID ^4 7.4    10 ^4	5.5 4.76 4.1 3.3 3.1

11 5.2 CZYNNIKI DECYDUJĄCE O MOCY KWASÓW

Z wywodów przytoczonych w p. 11.5.1 wynika, że stalą dysocjacji kwasu K, i stalą dysocjacji zasady K* możemy uważać za miarę mocy kw;isu lub zasady, Im stała dysocjacji kwasu jest większa, tym przy danym stężeniu dysocjacja jest dalej posunięta i kwas jest mocniejszy. W tym paragrafie przedyskutujemy, na podstawie danych przytoczonych w tablicach 11.4 i 11.5, czynniki wpływające na wartości stałych K, różnych kwasów, a więc czynniki decydujące o mocy kwasu. Dyskusja zostanie przeprowadzona najpierw dla kwasów beztlenowych, a następnie dla oksokwasów.

Moc kwasu beztlenowego wzrasta ze wzrostem liczby atomowej atomu połączonego z atomem wodoru Kierunek wzrostu mocy kwasu jest przeciwny niż kierunek wzrostu clcktroujcmności tego atomu. Można by oczekiwać raczej odwrotnej relacji i sądzić, że zwiększenie elekiroujemności atomu połączonego z atomem wodoru, pociągające