33 (102)

statycznego tej powierzchni w funkcji zanurzenia danego wręgu I (rys.22). Zestawienie na jednym rysunku wykresów dla 1 wszystkich wręgów tworzy skalę Bonjeana - dokument umożliwiający obliczanie objętości podwodnej części kadłuba (podwodzia) V i współrzędnych środka jej objętości, zwanych I współrzędnymi środka wyporu Xy i Zy dla dowolnego zanurzenia i przegłębienia statku.

Skalę Bonjeana tworzy się w następujący sposób. Na poziomej osi odciętych nanosi się w równych odstępach rzędne poszczególnych wręgów teoretycznych. Te rzędne wyskalowane są w metrach zanurzenia wręgu od górnej krawędzi stępki, przy czym skala zanurzenia jest inna niż skala odstępu między wręgami. Z reguły odcięte poszczególnych wręgów nanosi się w skali 1:50, 1:100 lub 1:200 dla bardzo długich statków, a zanurzenia nanosi się w skali 1:10 lub 1:20. O rysunku wykonanym w niejednakowych skalach w obu kierunkach mówi się, że jest wykonany w skali skażonej. Na siatce złożonej z odciętej i rzędnych poszczególnych wręgów nanosi się w skali skażonej wzdłużny zarys kadłuba statku i od każdej rzędnej wręgu wykreśla się zależność pola powierzchni wręgu i momentu statycznego tej powierzchni w funkcji zanurzenia wręgu. Przykład skali Bonjeana przedstawiony jest na rysunku 23.

50