4 (224)

'/i

••i

’/

IV. Stan ok. 1750. Barok. Po zniszczeniach wojny 30-letniej (1618-1648) okazało się, że Niemcy nie są zdolne do utworzenia silnej władzy centralnej. Kraj rozpadł się na ponad 300 samodzielnych organizmów państwowych. Miasto straciło swą samodzielność gospodarczą, administracyjną i obronną. Stało się przede wszystkim rezydencją księcia, do którego należy władza absolutna. Powołuje on urzędników i utrzymuje pułk wojska stacjonującego w mieście, które przekształcone zostało w nowoczesną twierdzę, włączoną w system obronny księstwa. Na miejscu zniszczonego w czasie wojny starego miasta książę wznosi nową rezydencję z ogrodem i oranżerią od tyłu i z court d’honneur od frontu, zamkniętym od zach. reprezentacyjnym gmachem kolegium jezuickiego. W ten sposób (także np. w ratuszu) wspaniałe fasady stają się jednocześnie ścianami architektonicznie jednolicie ukształtowanych dziedzińców, placów i ogrodów, które pomyślane są jako „zewnętrzne” pomieszczenia, będące kontynuacją przepychu wnętrz. W tym reprezentacyjnym stylu zrównują się ze sobą budowle świeckie i sakralne. Zdarza się, że np. kaplica pałacowa ze względu na podporządkowanie się kształtowi architektonicznemu placu lub dziedzińca traci z zewnątrz całkowicie swój sakralny charakter (Wurzburg, Bruchsal, Karlsruhe). W ten sposób zaciera się często biegunowość tego co sakralne i co świeckie, tak istotna dla artystycznego kształtu miasta średniowiecznego. Także arsenały, stajnie, odwachy, nowe budynki administracji i manufaktury zmieniają panoramę miasta, a jego społeczeństwo przekształca się dzięki pojawieniu się robotników.

kościół parafialny K 5 ratusz HI 4/5 stary zamek K 3 nowy pałac K 10 kolegium jezuickie EF 9 kościół jezuitów G 9 oranżeria NO 12 arsenał P 9 stajnie I 12

odwachy FG 11, OP 11, OP 11/12

szpital z kościołem P 5

klasztor franciszkanów OP 4

nowa brama J 7

nowy kościół parafialny N 3

klasztor żeński G 6

bastiony C 10, H 13, O 14, S 9

-czoła H 14

-barki G 13, I 13

- orylony GH 13, 113

kurtyna {mur} E 11

rawelin C 6, D 13, L 15, R 13, T 6

kryta droga T 14

place broni F 14/15, ST 11

przedstok (glacis) F 15/16