badwłasn0053

104

4.3.3. Wykresy zmiany siły tłoczenia

Ra rys. 61 przedstawiony jest wykres zmiany siły tłoczenia bez dociskacza i bez pocienienia ścianek, otrzymany przy kształtowaniu wytłoczki ze stali 08 X, przy współczynniku m = 0,55 i stosunku g/Djj > 0,2.

Rys. 61.

Jak wynika z rysunku, krzywa zmiany nacisku stempla w funkcji drogi posiada dwa maksima.

Pierwsze maksimum odpowiada momentowi, gdy występuje pierwsze uformowanie cylindrycznego pobocza wytłoczki. Moment ten jest najbardziej niebezpieczny, ze względu na możliwość występowania zrywania dna. W następnej fazie siła nieco opada, po czym ponownie wzrasta, aby osiągnąć drugie maksimum w tym momencie, gdy zewnętrzna krawędź przeformowywanej stożkowej jeszcze po-bocznicy jest wciągana do cylindrycznej części matrycy. W końcowej fazie operacji siła gwałtownie maleje, ponieważ formowanie jest zakończone, a występująca siła jest niezbędna do pokonania tarcia przy przepychaniu wytłoczki przez matrycę. Przebieg wytłaczania z zastosowaniem dociskacza (gdy g/D 0,015) przedstawia rys. 62. W tym przypadku siła na początku procesu wzrasta bardziej gwałtownie i proporcjonalnie, niż przy wytłaczaniu baz dociskacza. Zakres' ten odpowiada pierwszej fazie, w której tworzy się zagłębienie do momentu rozpoczęcia się tworzenia części cylindrycznej (oC = 0 docCs ^J'/2)

Rys. 62.

Następnie siła w dalszym ciągu wzrasta, osiągając maksimum w momencie, gdy zewnętrzna krawędź kołnierza osiągnie strefę zaokrąglenia matrycy.

Przy dalszym wciąganiu wytłoczki w matrycę, materiał kołnierza całkowicie wychodzi spod dociskacza, co charakteryzuje się zmniejszeniem siły tłoczenia. W końcowej fazie formowania, gdy następuje wciąganie najbardziej pogrubionej i umocnionej krawędzi części cylindrycznej, występuje drugie maksimum, a następnie spadek. Siła działająca na stempel pokonuje jedynie opory tarcia w części cylindrycznej matrycy.