CCF20090831030

36 Przedmowa

żyć i była z nią razem i aby żyła. Natomiast jednostka ma prawo domagać się od nauki, by jej przynajmniej pomogła we wzniesieniu się do tego stanowiska ¹ i ukazała jej to stanowisko w niej samej ². Swoje prawo jednostka opiera na swej absolutnej samoistności, którą—'jak jest tego świadoma — posiada w każdej postaci swojej wiedzy, ponieważ w każdej takiej postaci — niezależnie od tego, czy nauka daną wiedzę uznaje czy nie, i bez względu na to, co jest jej treścią —

jednostka jest formą .absolutna,......ten. jest bezpośrednią

pewnością siebięjamej...^{3 2}, i tym samym —jeśli kto ' woli takie wyrażenie — jest bytem nieuwarunkowanym. Jeśli punkt widzenia świadomości, to znaczy to, że uświadamia ona sobie rzeczy przedmiotowe w ich przeciwieństwie do siebie samej, a siebie samą w swym przeciwieństwie do rzeczy, jeśli ten punkt widzenia świadomości jest dla nauki tym, co inne_y a to, w czym świadomość ma o sobie wiedzę, że jest u siebie, jest dla nauki raczej utratą ducha ⁴ — to dla świadomości elementy w którym działa nauka, jest raczej jakimś dalekim zaświatem, gdzie świadomość nie posiada już

siebie samej. Każda z tych dwóch stron wydaje się drugiej odwróceniem prawdy. Jeśli jednak świadomość naturalna powierza się bezpośrednio nauce, to jest to próba, którą czyni ona — nie wiadomo czym pociągnięta — po to, by raz także chodzić na głowie. Przymus przyjęcia przez świadomość postawy, do której nie jest ona przyzwyczajona, i poruszania się w tej postawie wydaje się nie przygotowanym i niepotrzebnym gwałtem, jaki świadomość — tak to wygląda — zadaje sobie sama.

i

Czymkolwiek więc nauka byłaby _a \y , sobie samej ⁵, przedstawia się ona w stosunku do bezpośredniej T samowiedzy jako jej odwrotność. Albo inaczej mówiąc: ponieważ samowiedza w pewności siebie samej ma zasadę swojej rzeczywistości, przeto nauka —jako że samowiedza istnieje dla siebie poza nauką — przybiera formę nierzeczywistości. Toteż nauka musi połączyć ze sobą element rzeczywistości, a raczej wykazać, że, 26 i w jaki sposób ten element przynależy jej samej.

Nie posiadając takiej rzeczywistości, jest ona treścią tylko jako coś samo w sobie, celem, który jest jeszcze tylko czymś wewnętrznym; nie jest duchem, lecz dopiero substancją duchową. To „samo w sobie" musi się uzewnętrznić i stać się czymś dla siebie samego — co nie znaczy nic innego jak tylko to, że musi ono założyć samowiedzę jako z nim tożsamą.    ^

j TDwo stawanie się nauki......w^ojjóK .c^LjmdziJissL j

) właśnie tym7~coukazuje niniejsza Fenomenologia ducha, U /N Wiedza⁵- tak jak występuje ona na początku, czyli duch bezpośredni, jest czymś pozbawionym ducha, jest

1

We wzniesieniu się do tego stanowiska, tzn, do zrozumienia, że jej innobyt, przedmiot jej świadomości, jest nią samą.

2

Czyni to właśnie Fenomenologia.

3

Bezpośrednią pewnością siebie samej jest, ściśle biorąc, jednostka dopiero jako samowiedza, Ale w danym wypadku chodzi o to, że jednostka posiada bezpośrednią pewność wszystkich postaci swej wiedzy, nawet najniższej, zmysłowej, nawet tych postaci, których „nauka" (filozofia) nie uznaje. Z tego właśnie punktu widzenia jest filozofia „chodzeniem na głowie".

4

_utratą ducha, gdyż uznawanie przez świadomość przedmiotu jako czegoś jej przeciwstawnego jest ograniczeniem sfery ducha, posuniętym najdalej w tej postaci świadomości, która zna tylko pewność zmysłową.

5

W sobie samej — an ihr selbst — tzn. w swym istnieniu, i w odróżnieniu od tego, czym jest ona sama w sobie — an sich — niezależnie od swej postaci w istnieniu.