CCF20090831034

44 Przedmowa

| śmierci i ucieka przed zniszczeniem, chcąc pozostać [■ nieskażone, lecz takie życie, które potrafi śmierć wytrzymać i w niej się nadal zachować. Duch odnajduje swą prawdę tylko wtedy, jeżeli w absolutnym rozdarciu odnajduje siebie samego. Duch jest ową potęgą nie jako to, co pozytywne, nie wtedy, gdy pomija nega-tywnośc — jak się to np. dzieje, kiedy mówimy o czymś, że jest niczym, albo że jest czymś fałszywym, i w ten sposób załatwiwszy się z tym przechodzimy do czegoś innego; potęgą jest duch tylko wtedy, kiedy negatyw-ności patrzy prosto w oczy i przy niej się zatrzymuje. Takie zatrzymywanie się ducha przy negatywnośći jest ową czarodziejską siłą, która przemieniają w byt. — Siła ta jest tym samym, co wyżej nazwaliśmy podmiotem, który przez to, że określoności nadaje istnienie j w swoim własnym elemencie, znosi bezpośredniość abstrakcyjną, tzn. taką, która tylko w ogóle jest, i staje się dzięki temu prawdziwą substancją, prawdziwym bytem, czyli tą bezpośredniością, która swego zapo-średniczenia nie ma poza sobą, ale sama jest tym zapośredniczeniem.

W ten sposób to, co wyobrażone, stało się własnością (Eigentum) czystej samo wiedzy ¹; ale w tym jego wzniesieniu się do poziomu ogólności dana jest tylko jedna strona kształtowania siebie (Bildung), nie zaś kształtowanie jako coś zakończonego. — Sposób studiów właściwy epoce antycznej tym się różni od sposobu właściwego czasom nowożytnym, że wtedy studiowanie polegało właściwie na kształtowaniu i kulturze (Durch-bildung) świadomości naturalnej. Badając i wypróbo-wując każdą cząstkę swego istnienia, filozofując na

lemat wszystkiego, co się wydarzało, [jednostka] wznosiła się do ogólności całkowicie przesyconej działał-nością ^{2 3}. Natomiast w czasach nowożytnych jednostka zastaje formę abstrakcyjną jako coś już gotowego._u

Wysiłek czyniony dla uchwycenia jej i uczynieniaM 2SFZ „__s

własnością jednostki to raczej tylko nicy_z^ośredni^^^^, czone wydobywanie na zewnątrz tego, co jednostka znajduje w swym wnętrzu; jest on raczej skróconym wytwarzaniem tego, co ogólne, niż jego wyłanianiem z tego, co konkretne, i z bogactwa istnienia^Toteż zadanie polega teraz nie tyle nn^Jy^_by--jędnos.lk5 oczyścić z formy Bezpośredniej zmysłowości i uczynić    V—♦

z niej substancję pomyślaną i myślącą, ile na czymś wręcz przeciwnym; 'ążęBy .przez'^ zniesienie myśli za- JSSĘ krzepłych i określonych , urzeczywistnić i uduchowić (begeisteri) to, co ogólne.,² Jest jednak o wiele trudniej oczy nmlpb^lPiiik^akrzepłe _myślL już .uczynić pjyn-,_:^^ -jlr nym zmysłowe istnienie ^{2 2}. Przyczyna tego leży w tym, o czym mówiliśmy wyżej: substancją określeń myślo- _tt^^>'' wych i elementem, w którym one istnieją, jest Ja, potęga negatywności, czyli czysta rzeczywistość; na-tomiast substancją i elementem określeń zmysłowych

jest tylko bezpośredniość bezsilną, abstrakcyjna, czyli „_

byt jako takiJMyśli stają się czymś płynnym wtedy,

kiedy czyste myślenie, ta bezpośredniość wewnętrzna, £²£

JET

/

1

Stało się pojęciem ogólnym.

2

Aluzja do Sokratesa, którego życie „stanowiło jedność z jego zasadą" — por. Hegel, Geschichte der Philosophie, I Teil, i Abschnitt, s Kapitel B. Sokrates (wyd. z r. 1842, cz. II, s. 44).

3

Hegel właśnie stawia sobie takie zadanie wychowawcze w stosunku do filozofii, „uczynienia zakrzepłych myśli płynnymi"; zadanie dialektycznego rozwinięcia i ożywienia przekazanych nam przez poprzednie wieki pojęć, skostniałych w swym istnieniu. Czyni to we wszystkich swych dziełach, a w szczególności w Logice.