Tabela 1.5. Punktacja i odpowiadające poszczególnym punktom określenia słowne do oceny jakości zalewy
Liczba punktów |
Barwa Ocenić barwę zalewy |
Zapach Ocenić intensywność i typowość wrażeń węchowych zalewy |
S makowi tość Ocenić intensywność i typowość wrażeń doustnych dostarczanych przez zalewę |
3 ! |
typowa, prawie bezbarwna . |
przyjemny, aromatyczny, typowy dla danej zalewy, atrakcvjnv |
właściwa, dobrze doprawiona, nie 1 za siodka. nie za siona. nie za kwaśna itp. |
2 ! |
nieco zmieniona przez dodanie przypraw, mniej atrakcyjna |
mniej aromatyczny, mniej atrakcyjny |
gorzej doprawiona, nieco za słodka. ' nieco za słona, nieco za kwaśna itp. ; |
i |
nietypowa; nieatrakcyjna, całkowicie zmieniona |
niearomatyczny, zmieniony, nieatrakcyjny |
niewłaściwie doprawiona: za słodka, za słona, za kwa.śjia itp. |
Przeprowadzenie pasteryzacji
Pasteryzację należy przeprowadzić w pasteryzatorze - w wodzie o temperaturze ok. 95°C. Przygotowane słoje należy wstawić do pasteryzatora i prowadzić operację przez 20 min. Po pasteryzacji słoje wyjąć i zostawić do wystudzenia w temperaturze pokojowej lub rozpocząć schładzanie najpierw w cieplej, a następnie w coraz chłodniejszej wodzie, zwracając uwagę, aby gwałtowna różnica temperatur nie spowodowała pęknięcia opakowania.
Konserwę przeznaczoną do wykonania próby trwałościowej należy pozostawić w zaciemnionym miejscu na ł miesiąc (lub do kolejnych zajęć).
Jakościowa ocena konserwy w dniu pasteryzacji
Po wykonanej operacji i.po schłodzeniu jednego z opakowań zostanie przeprowadzona jego ocena fizyczna i sensoryczna.
a. Ocena fizyczna
Oznaczenia fizyczne należy zastosować do pomiaru cech zarówno produktu, jak i zalewy.
pH produktu po procesie
Oznaczenie pH musi być przeprowadzone tak jak opisano powyżej: należy pamiętać, że produkt przed pomiarem pH powinno się dokładnie rozdrobnić. Istotna jest również temperatura próbki, która powinna być równa temperaturze otoczenia.
Pomiar barwy owoców metodą instrumentalną — przy użyciu fotokoloiymetru
Instrumentalnego pomiaru barwy owoców dokonuje się w taki sam sposób, jak w wypadku surowca. Próbka do pomiaru musi mieć temperaturę pokojową.
pH zalewy - przy użyciu pehametru
Przed pomiarem pH zalewy próbka musi być schłodzona do temperatury pokojowej.
b. Ocena sensoryczna
Ocena sensoryczna utrwalonego produktu
Ocenę sensoryczną przeprowadza się zgodnie z tabelą 1.6, biorąc pod uwagę zawarte w niej wyróżniki sensoryczne.
Tabela 1.6. Wyróżniki sensoryczne i określenia odpowiadające poszczególnym wartościom punktowym dla produktu pasteryzowanego i sterylizowanego bezpośrednio po utrwaleniu t pb próbie trwałościowej
> Liczba punktów |
Wygląd ogólny Zwrócić uwagę na wygląd produktu dokonując oględzin zewnętrznych, włączając kształt i barwę |
Zapach Ocenić intensywność i typowość wrażeń węchowvch produktu |
Konsystencja Określić soczystość, miękkość, jędrność i spoistość - przez dotyk oraz rozgryzienie i miażdżenie w jamie ustnej |
Smakowitość Ocenić intensywność i typowość wrażeń doustnych dostarczanych przez produkt |
! | 5 1 |
typowy dla danego rodzaju produktu; barwa, wygląd zewnętrzny i kształt zbliżony do surowca, niezmieniony w wyniku przeprowadzonego procesu (lub po próbie trwałościowej) |
bardzo aromatyczny, zbliżony do surowca przed procesem, świeży, typowy dla danego produktu |
prawidłowa, soczysta, odpowiednio miękka, jędrna, sprężysta, spoista, zbliżona do surowca |
właściwa dla danego produktu, z wyczuwalnym smakiem charakterystycznym dla surowca |
4 |
typowy dla danego produktu z niewielkimi odchyleniami od kształtu; barwa i wygląd zewnętrzny nieco zmienione w stosunku do surowca przed procesem |
bardzo aromatyczny, charakterystyczny dla produktu pasteryzo wanego lub sterylizowanego |
soczysta, miękka, dość jędrna, dość sprężysta, dość spoista, nieco zmieniona w porównaniu z surowcem przed procesem |
właściwa dla danego produktu, smakowitość charakterystyczna, nieco zmieniona po utrwaleniu i doprawieniu (dosłodze-niu, dodaniu przypraw) |
3 |
typowy dla danego produktu z widocznymi odchyleniami od kształtu; barwa i wygląd zewnętrzny zmienione w stosunku do surowca przed procesem |
mniej aromatyczny, charakterystyczny dla produktu pasteryzowanego lub sterylizowanego |
trochę zbyt miękka, mało soczysta, rnaio jędrna, nieco za rzadka, mało spoista |
smakowitość różniąca się od cech surowca, wyczuwalny posmak nabyty w wyniku pasteryzacji lub sterylizacji i na skutek dodanych przypraw |
2 |
wygląd zewnętrzny, barwa i kształt niety- -powe, wyraźnie zmienione w stosunku do surowca |
zmieniony w wyniku przeprowadzonych procesów |
wyraźnie zbyt miękka, za rzadka, mazista |
smakowitość wyraźnie zmieniona, nieprzypominająca smaku surowca; dominujący smak zalewy |
1 |
nietypowy, nieatrak-cyjny, o wyraźnie zdeformowanym kształcie, barwa całkowicie zmieniona w porównaniu z surowcem |
nieswoisty, obcy |
nietypowa, bardzo mazista, cieknąca |
nietypowa, z obcym, nieprzyjemnym posmakiem |
Ocena sensoryczna zalewy