Aniela Korzon
Celem podjętych badań było ukazanie mitów i stereotypów, jako ważnego elementu społecznej diagnozy poprzedzającej wprowadzenie prointegracyjnych rozwiązań społecznych. Wyniki badań miały dostarczyć informacj i na temat obecnego stosunku społeczeństwa do ludzi z upośledzeniem umysłowym, gotowości do ich akceptacji w różnych sytuacjach, oczekiwań związanych z zachowaniem osób niepełnosprawnych i prawdopodobnych zachowań w stosunku do nich. Zamierzano też określić te sfery życia społecznego i kontaktów międzyludzkich, w których integracja może być spontaniczna i naturalna, oraz te, które wymagają działalności edukacyjnej, tworzenia płaszczyzn dla wzajemnego zrozumienia i umiejętności bycia razem.
Badaniami objęto 80 osób w przedziale wiekowym od 20 do 50 lat, w tym 38 mężczyzn i 42 kobiety. Zdecydowana większość badanych posiadała wykształcenie wyższe (32) i średnie (39). Podstawową metodą zbierania materiału empirycznego był sondaż diagnostyczny, w ramach którego zastosowano kwestionariusz ankiety zawierający 54 pytania. Pytania dotyczyły problematyki upośledzenia umysłowego i społecznego funkcjonowania osób z tą niepełnosprawnością. Koncentrowały się one wokół następujących zagadnień:
— potocznych opinii o upośledzonych umysłowo,
— cech osób z upośledzeniem umysłowym,
— kształcenia upośledzonych umysłowo,
— rodziny i pracy zawodowej upośledzonych umysłowo,
-— upośledzonych umysłowo w społeczeństwie ludzi pełnosprawnych.
Badania rozpoczęto od ustalenia miejsca kontaktu badanych z osobami upośledzonymi umysłowo. Okazało się, że 52,5% badanych miało z nimi kontakt w rodzinie, wśród sąsiadów, u znajomych, nieliczni w miejscu pracy. Druga grupa (37,5%) miała sporadyczny kontakt, np. w sklepie, na ulicy, w autobusie itp., pozostali nie spotkali takich osób.
W zależności od częstotliwości kontaktu i sytuacji, w jakiej miał miejsce, charakteru osób zarówno pełnosprawnych, jak i upośledzonych umysłowo (czy też innych czynników), spotkaniom tym mogą towarzyszyć różnego rodzaju odczucia (stan ten obrazują dane zamieszczone w tabeli):
%iC21l®, m iii 1HJL.I u..
—Uli.........lilii.............PTI " "1
IpwiimMiM! —fl————|
TPBwiniT msc ——
IIUCI
———■ii m —i mmmm
nr mam
onniiiiKii
■tita-E. X £
upara. iit
30