10
W trzeciej - końcowej - części rozdziału drugiego wyjaśniam). . ^ epoaób dzieci konstruują w swoim umyśle skrypty. Uznałyśmy bowiem v i >— otmr problemów ma iuoft rwrcaic <Ba wspomagmił ihMoł^, pwrnu uwagi i zapamiętywaniu. Inaczej bowiem jest tworzona i preech*,. wana w umyśle człowieka - także dziecka - wiedza proceduralna: nioa.^i a inaczej wiedza deklaratywna: wiem. te. Trzeba tu dodać, że zarówno dorosły, jak i dziecko na co dzień posługuje się głównie wiedzą procedurową. Naturę budowania tej wiedzy w umyśle można wyjaśniać w języku ie» rii skryptów i planów.
Teoria skryptów i planów okazała się wielce przydatna przy konuroowi-niu programów wspomagania dzieci w skupianiu uwagi i zapamiętywaniu Wiele bowiem wskazuje na to. że skuteczne realizowanie celów pamięciowych zależy od tego. jakim skryptem dziecko już dysponuje. Stwarzanie dzieciom okazji do modyfikowania i wzbogacania takich skryptów mieści się więc w obszarze wspomagania dzieci w lepszym funkcjonowaniu w sytuacjach. gdy wymaga się od nich skupienia uwagi i zapamiętywania.
Na końcu części drugiej tej książki uzasadniamy potrzebę opracowania pięciu programów wspomagających dzieci w rozwijaniu zdolności do skupiania uwagi, świadomego zapamiętywania i odtwarzania informacji. Programy te i scenariusze zajęć z dziećmi są przedstawione w drugiej części tej książki.
Z analizy wymagań stawianych już młodszym uczniom w pierwszych tatach nauki wynika, żc muszą umieć:
- świadomie skierować uwagę na informacje uznane przez nauczyciela u ważne:
- gospodarować swymi zasobami poznawczymi i zatrzymać w pamięć: przemijającej potrzebne informacje, a potem jc odpowiednio przetworzyć i zachować w pamięci trwałej:
- zapamiętane informacje włączyć w system swojej wiedzy i wydobyć jc. gdy zajdzie ku temu potrzeba.
Takie świadome zapamiętywanie wymaga umiejętnego kierowania swoją aktywnością intelektualną, dobrze rozwiniętej zdolności do wysiłku umysło-wego. a także dużej dojrzałości społecznej. Jeżeli dziecko nic posiada takich kompetencji, nauka pamięciowa staje się dla niego mordęgą
Można uniknąć kłopotów i zapewnić sukcesy szkolne, jeżeli dorośli zechcą w odpowiednim czasie wspomóc dzieci w kształtowaniu umiejętności potrzebnych do radzenia sobie w sytuacji: Trzeba zrozumieć i zapamifMć. W jaki sposób można tego dokonać, pokazują nasze programy przedstawione w części drugiej tej książki. Są tam także szczegółowe wskazówki metodyczne i scenariusze zajęć dziećmi.